'Barış' tehdit oldu: İzmir'in stoku sallanıyor!

Art arda yaşanan şiddetli sarsıntılar Türkiye’deki deprem gerçeğini bir kez daha akıllara getirdi. İzmir’in depreme hazır olmadığını vurgulayarak alınması gereken önlemleri sıralayan TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Gürkan Erdoğan, kentin yapı stok envanterinin bir an evvel güncellenmesi gerektiğini söyledi.

İlkses Gazetesi'nden Çağla Geniş'in haberine göre kentte imar barışından faydalanan yapıların depreme karşı öncelikli risk grubunda olduğunu savunan Erdoğan, imar barışına başvuran vatandaşlardan binaların depreme karşı güvenli olup olmadığı konusunda hiçbir belge istenmediğine dikkat çekerek, “Çıkarılan imar barışı ile kaçak yapılaşmaya göz yumulmuş, niteliksiz, mühendislik hizmeti almayan, yapı güvenliğini vatandaşın vicdanına teslim eden bir yapı stoku ortaya çıkmıştır. İmar barışı ile daha da sağlıksız hale gelen, yıkılmak için depreme dahi ihtiyaç duymayan yapı stokumuzun tamamıyla tespit edilmesi ve aciliyet arz eden bölgelerin bir an evvel kentsel dönüşüme tabi tutulması gerekmektedir” şeklinde konuştu.

DEPREMİ AFETE DÖNÜŞTÜREN YAPILARDIR
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Gürkan Erdoğan, İzmir’in birinci derece deprem bölgesinde olmasından dolayı deprem tehlikesinin hep olduğunu belirterek, “Deprem olduğunda biz birkaç gün boyunca bu konuyu konuşuyoruz. Ancak daha sonra yaratılan suni gündemlere geri dönüyoruz. 2012 Ulusal Deprem Stratejisi Eylem Planı’na göre 2017 yılına kadar tüm kentlerin yapı envanterinin çıkarılması gerekiyordu. Bunun anlamı mevcut durumun tespiti demekti. Çünkü ölçemezsek ne yaptığımızı bilemeyiz. Fakat bu çalışma aradan geçen zamanda hala yapılmadı. İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi olarak, Balçova ve Seferihisar’da Büyükşehir Belediyesi ile yaptığımız lokal çalışmalar var ama bunun dışında İzmir genelinde bu çalışmaların tamamlanması gerekiyor. Başta kamu binaları, hastaneler ve okullar olmak üzere… Afet sırasında afet yönetimini koordine edecek kurum binalarının durumunu dahi bilmiyoruz. Elimizde bir veri yok. Veri olmadan da ‘nerden başladık nereye gidiyoruz’ sorusunun yanıtını bilmemiz mümkün değil. Deprem bir doğa olayıdır, depremi afete dönüştüren ise yıkılan yapılardır. Yapıların yıkıcı etkisini azaltmak için, mevcut yapı stoku iyileştirilmeli, onarılmalı ve güçlendirilmelidir. Aynı zamanda yeni yapılacak olan yapılar da bilimin, tekniğin ve mühendisliğin ortaya koyduğu ilkeler çerçevesinde inşa edilmelidir” dedi.

İMAR AFFI İLE TEHLİKE ARTTI
İzmir’in yapı stoku envanterinin acilen çıkarılması gerektiğine dikkat çeken Erdoğan, imar barışına başvuran vatandaşlardan binaların depreme karşı güvenli olup olmadığı konusunda hiçbir belge istenmediğini kaydederek, “Çıkarılan imar barışı ile kaçak yapılaşmaya göz yumulmuş, niteliksiz, mühendislik hizmeti almayan, yapı güvenliğini vatandaşın vicdanına teslim eden bir yapı stoku ortaya çıkmıştır. İmar barışı ile daha da sağlıksız hale gelen, yıkılmak için depreme dahi ihtiyaç duymayan yapı stokumuzun tamamıyla tespit edilmesi ve aciliyet arz eden bölgelerin bir an evvel kentsel dönüşüme tabi tutulması gerekmektedir. İmar affından faydalanan binaların depreme karşı risk önceliğinde olduğunu söyleyebilirim. Ülkemizde yaşanmış depremler var. İstanbul’un yapı stokundaki gerçek neyse İzmir’deki de odur. Gölcük Depremi’nde binaların yüzde 6’sı yıkıldı. Demek ki böyle bir oran var. Odamızın lokal olarak bazı ilçelerde yaptığı çalışmalarda da tespit edilen rakamlar bunlar. İzmir’deki binaların yüzde 6’sının yıkılması demek 4,5 milyonluk kentte yüz binlerce kişinin ölmesi demek. Fakat yapı envanterini biliyor olsak yüzde 6’lık kısma giren binaların önemli bir kısmını tespit edebilir ve harekete geçebiliriz. Can kaybı yarı yarıya azaltılabilir. Riskli bölgeler belirlenir, kentsel dönüşüm çalışmaları başlar. Büyükşehir, ilçe belediyeler, meslek odaları ve bakanlığın bu meseleye sahip çıkması lazım. İnşaat mühendisleri ile depremden sonra değil önce tanışın” ifadelerini kullandı.