37 çeşit balık ağı örüyor: Ağların efendisi

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin hem kent merkezinde hem de çevre yerleşimlerde kadınları, gençleri ve işsiz insanları meslek sahibi yapmak için açtığı kurslar büyük rağbet görüyor. Bu kurslar içerisinde son dört yıldır düzenlenen “balık ağı örücülüğü” kursuna ise ilgi giderek artıyor. Urla, Güzelbahçe, Aliağa ve Sasalı gibi sahil bölgelerdeki balıkçılarla, baraj gölünde avcılığa başlayan Beydağlı balıkçıların eşleri, bu kursların müdavimleri arasında yer alıyor. 40 günlük kurs sonunda kurulan atölyede balık ağı örmeyi ve tamirini öğrenen kursiyerler, daha kurs bitmeden sipariş almaya başlıyor.

Büyük ilgi gören bu kursun eğitmeni ise balık ağı konusunda gerçek bir efsane..

55 yılını balıkçılıkta geçiren 68 yaşındaki Şafak Surkultay, Türkiye’de unutulmaya yüz tutan meslekler arasında yer alan balık ağı örücülüğünü yaşatmak için yoğun çaba harcıyor. Tam 37 farklı türde balık ağı örebilen Şafak Hoca, bugüne kadar 1000'e yakın öğrenci yetiştirdiğini belirtiyor.

Bu meslek yaşamalı

İzmir Büyükşehir Belediyesi Meslek Fabrikası “Balık Ağı Donanım Kursu” eğitmeni Şafak Surkultay, verdiği kurslara erkeklerden daha çok kadınların ilgi gösterdiğini söyledi. Ev hanımları, balıkçı eşleri ve ihtiyaç sahibi kadınların bu kurslarda öğrendikleriyle meslek sahibi olarak ev ekonomisine katkı koyduklarını hatırlatan Surkultay, "Türkiye’nin farklı şehirlerinden; Fethiye'den, Çanakkale'den, hatta Karadeniz’den bile ağ örme talebiyle karşılaşıyoruz. Hem tamir hem de ağ örerek aylık 1.500-2.000 lira kazanan kadınlarımız var” dedi. Balık ağlarının efsane ismi, unutulan bu mesleği yaşatmak için yola çıktığını ifade ederek, “Şimdiki balıkçılar, bir iki gün uğraşmak yerine ağı hazır almayı tercih ediyor. Balıkçılık yapıyorlar ama ağ yapmayı bilmiyorlar. Bu meslek semercilik, nalbantlık gibi yok ol mak üzere. Bu yüzden bu kurslar benim için çok önemli.  80 milyonluk ülkede parmakla sayılacak donanımcı var” şeklinde konuştu.

Kursiyerler ne dedi?

Balık ağı örücülüğü kursunda, file, lif ve hamak yapmayı da öğrenen kursiyerler, belediyelerin gösterdiği yerlerde stant açarak ürettikleri ürünleri sattıkları gibi, yeni siparişler de alarak ev bütçelerine katkı koyuyor.

Gazi Üniversitesi mezunu bir diyetisyen olan kursiyer Gül Tokkaya, doğma büyüme Aliağalı olduğunu belirterek denize açıldığında balığı kendi ördüğü ağla tutmak istediğini ve kursa bu nedenle katıldığını söyleyip ekliyor: "Tabii hangi tür balığı hangi ağlarla tutulacağı çok önemli.."

Balıkçı eşi olan Derya Kınalı, hem eşine destek olmak hem de meslek öğrenmek için kursa katılanlar arasında. Bazen eşinin ağ tamiri ve ağ donatmak için 2 bin 500 lira para ödediğini söyleyen Kınalı, “Artık kendi ağlarımızı tamir edip kendi balık ağımızı öreceğiz. Dışarıya para vermeyeceğimiz için eve katkımız olacak. Eşimin balıkçı arkadaşlarının da balık ağlarını örmeyi planlıyorum. Bu imkanı bize verdiği için İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ve bize bu mesleği öğreten Şafak Hocamıza teşekkür ediyorum” diyor.

Aliağa Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Kerem Eroğlu ise bu kursun balıkçılara çok faydalı olduğunu belirterek şunları söylüyor:

"Balıkçıların bir kısmı ağ donatmayı bilmiyor. Bunu belirli bir ücret karşılığında yaptırıyor. Ağ örmesini bilen kişi sayısı çok az olduğu için sıra bekliyordu. Bir ağın parçası 150 lira. Kadınlarımızın bu işi çok iyi yapacağına inanıyorum. Hem ailelerine hem de kendilerine faydası olacak. Aliağa ve İzmir’deki balıkçılarımız için bu mesleği öğrenen alternatiflerin bulunması çok iyi.”