Büyükşehir binası için bilimsel rapor: Güçlendirmeyi önermiyoruz!

Mehmet İŞLER/ GERÇEKİZMİR - İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Temmuz ayı olağan meclis toplantısının ilk oturumu Başkan Tunç Soyer idaresinde Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi'nde (AASSM) gerçekleşti.
Toplantıyı açan Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer, 30 Ekim'de 6.9 şiddetinde gerçekleşen depremde hasar gören ve Konak Meydanı'nda bulunan belediye ana hizmet binasının boşaltılmasıyla ilgili söz aldı. Deprem sonrasında binanın güçlendirilmesi ya da yıkılması görüşleri ortaya çıkarken Belediye Başkanı Soyer, bilimsel bir çalışma yürütüldüğünü açıkladı.



Başkan Soyer, "Bildiğiniz gibi İzmir Büyükşehir Belediye Binası da hasar görmüştü ve boşaltma kararı almıştık. Daha sonra tespit çalışması yapma kararı vermiştik" dedi. Yol haritasına dair bilgiler aktaran Soyer, sözü Genel Sekreter Yardımcısı Eser Atak'a verdi.

Binanın akıbetiyle ilgili İstanbul Teknik Üniversitesi eski Öğretim Üyesi  Barış Erkuş ve İstanbul Teknik Üniversitesi Doç. Dr. Ufuk Yazgan tarafından hazırlanan rapor için mecliste sunum yapıldı. Akademisyen Erkuş çok önemli açıklamalar yaptı.

SÜREÇTE TİTİZ DAVRANDIK, HATALI KARAR VERMEK İSTEMEDİK
Atak, "30 Ekim'deki deprem sonrasında ana binamızdaki hasarlardan dolayı binamızı boşalttık. Binayla ilgili çeşitli tartışmalar yaşandı, görüşler öne sürüldü. Biz de karar süreciyle ilgili çok titiz davrandık. Hatalı bir karar vermemek için çalışmaları sürdürdük" dedi. Atak, deprem sonrasında yürütülen çalışmalara dair bilgiler verirken binanın tarihçesiyle ilgili de açıklamalar yaptı. Geçmiş yıllarda güçlendirme çalışmalar yürütüldüğünü söyleyen Atak, oluşturulan rapor hakkında kısaca bilgilendirmede bulundu.  Atak, İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetim Birimi'yle hizmet protokolünün imzalandığını hatırlatırken raporun İstanbul Teknik Üniversitesi eski Öğretim Üyesi  Barış Erkuş ve İstanbul Teknik Üniversitesi Doç. Dr. Ufuk Yazgan tarafından hazırlandığını aktardı.

BİLİMSEL SUNUM: RİSKLER SIRALANDI!
Akademisyen Erkuş yaptığı açıklamada önemli ifadeler kullandı. Erkuş, nihai kararın verilmesi noktasında kendilerinden talepte bulunulduğunu söylerken, binanın geçmişini ve yapılan çalışmaları dikkate alarak öneride bulunduklarını ifade etti.

Güçlendirme noktasında görüşlerini açıklayan Erkuş, "Binamız ana hatlarıyla 5 bloktan oluşuyor. A ve C bloklar deniz tarafına bakıyor. Binamızın yüksekliği yaklaşık 30 metre. Zemin ve 7 normal kattan oluşuyor. O zamanın iyi mühendislik hizmeti görmüş binası. O dönemin en iyi bilgilerinin yansıtıldığı bina. Mimarı olarak da çok güzel. Ancak günümüz noktasında bakıldığında beton dayanımı nispeten zayıf. Beton dayanımının düşük olmasından kaynaklı yapının iskeletinin zayıf olduğunu düşünebiliriz. Bu bizi rahatsız eden bir konu. Zemin çok iyi bir zemin değil. Çok farklı malzemeye sahip olan katmanlar var. Deprem açısından riskli kabul ettiğimiz zemin tipi. İzmir'in genelinde durum bu. Kazıklı sistemle yapılmış, şu anda da yapılsa kazık çakılır. Deprem açısından istediğimiz bir zemin türü değil. 2017 yılında da gözlemler yapmıştım. Özellikle denize bakan tarafta çok ağır korozyon gözlemliyoruz. Demirin boyutlarının azalması ve hesaptakilerden çok daha düşük değerlere sahip olması demek. Denize bakan tüm kolonlarda bunu gözlemledik. Bunlar zaten biliniyordu. Bunlar ağır korozyon olarak geçiyor. Bu kolonların durumu binanın genel durumu hakkında bize iyi bir bilgi veriyor.Kazık sisteminde ciddi bir risk olduğunu gözlemledik" açıklamasında bulundu.

15 SANTİMETRELİK OTURMA SÖZ KONUSU
Teknik detaylar veren Erkuş ayrıca, "C blokta 15 santimetrelik bir oturma söz konusu. Deprem sonrasında koridorlarda da bu gözlendi. Kazıklarda da bir sorun olacağı anlamına gelir. 2006 yılında çalışma yapılmış, 2007'de güçlendirme projesi hazırlanmış. Zemin iyileştirme projesi önerilmiş. Ama uygulanamamış" dedi.

YAPILDIĞI DÖNEME GÖRE İYİ AMA...
Önceki çalışmalara ilişkin konuşan Erkuş, "Üst yapı ve alt yapı konusunda güçlendirme yapılması lazım. üst yapı için kapsamlı çalışmalar yapılmış ama alt yapı için yapılmamış. Bazı sıkıntılar var. Çalışmalar genellikle ön çalışma seviyesinde. Yapıldığı döneme göre iyi bir çalışma ama şu an deprem güvenliği riski var" ifadelerini kullandı.



GÜÇLENDİRMEYİ ÖNERMİYORUZ!
Genel olarak önceliklerinin yıkmak değil güçlendirmek olduğunu hatırlatan Erkuş, bina özelinde ise, "Güçlendirme çalışmaları binadan binaya farklılık gösterir. İskelet yapısı güçlü olanları rahatça kurtarabilirsiniz. Bazı yapıların iskeleti gerçekten kötüdür. Ne kadar fazla çalışırsanız çalışın güçlendirmenin uygun olmadığı ve yapının sürecini tamamladığı görüşüne ulaşıyorsunuz. Belediye binasının yeniden kullanılması talepler oldu. Biz bütün parametreleri bir araya getirerek güçlendirmenin uygun olup olmadığına karar vermek zorundayız. Üst yapı noktasında maliyeti yüksek olsa bile güçlendirme uygun olabilir. Ancak alt yapıda çok ciddi sıkıntılar olduğunu düşünüyoruz. Mevcut kazık sisteminin kullanılmayacağını düşünüyoruz. Güçlendirmenin çok zor ve maliyetli olacağını düşünüyoruz. Güçlendirmeyi garanti edemiyoruz. Bugüne kadar yapılan değerlendirmeler var. İlk başta gözlemlenmeyen skıntılar göze çarpıyor. Güçlendirme maliyeti sıfır binanın yüzde 40'ından fazlaysa çok uygun olmadığı düşünülür. Maliyetlere bakıldığında tüm güçlendirme kalemleri yüzde 40'ın üzerindedir. Yapı birçok deprem görmüş durumda, yıpranmalar var. Yüksek uzmanlık gerektiren noktalar da var. Makul seviyede bir maliyetle bu işin yapılmasının zor olacağını düşünüyoruz. Güçlendirmenin mimariye olumsuz etkilerinin olacağını düşünüyoruz. Güçlendirmeyle her zaman şüphe olacağını düşünüyoruz. Binanın güçlendirilerek korunması yaklaşımının maliyet, insan güvenliği açısından uygun olmadığı noktasına geldik. Bu şekilde bir öneri sunduk. Takdir Büyükşehir Belediyesi'nde olacak" dedi.

SOYER, 'YIKALIM' DEMİŞTİ, MECLİS ALKIŞLAMIŞTI!
Büyükşehir Belediyesi'nin 2020 yılının Kasım ayı meclis toplantısında Başkan Soyer, “Büyükşehir Belediye Binamızla ilgili inceleme yapılmış. Hafif hasarlı çıkmış binamız. Yapının kullanımı ancak güçlendirme yapılırsa mümkün demiş rapor. Rapor tam olarak elimize geçmedi. Ben kendi fikrimi söyleyeyim. Ben binayı yıkalım diyorum. Kent meydanına katalım diyorum. Bunu yaparken İl Özel İdare’nin binasını almamız lazım. Orayı el birliğiyle talep edelim. Bir kısmını oraya taşırız” dedi. Soyer’in teklifi mecliste alkışlarla karşılandı.