Büyükşehir'de 6 saatlik oturum... AK Parti'den eleştiri yağmuru, Soyer'den yanıt!

Gizem TABAN/GERÇEKİZMİR- İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi Kasım ayı sekizinci oturumu Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer yönetiminde gerçekleşti. Toplantıda Büyükşehir Belediyesi’nin 2020 yılı mali bütçesi ve 2020 yılı performans programı görüşüldü. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2020 yılı mali bütçesi 7 milyar 950 milyon TL olarak açıklandı. Performans programına ve bütçe tasarısına eleştirilerde bulunan AK Parti, her ikisine de ret oyu verdi. Başkan Soyer ve CHP’li meclis üyeri de eleştirilere tek tek yanıt verdi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2020 yılı mali bütçesi ve performans programı oy çokluğuyla meclisten geçti.

CHP’Lİ ÖZUSLU’DAN İŞSİZLİK VE EKONOMİ ÇIKIŞI

Ülkedeki işsizlik, enflasyon ve ekonomik duruma ilişkin değerlendirmeler yaparak konuşmasına başlayan CHP Grup Başkan Vekili Mustafa Özuslu, “Konu bütçe olunca aslında yaşadığımız ülkeden bağımsız bir şey konuşmuyoruz. Bu ülkede ekonomi anlamında ne olup bitiyorsa İzmir Büyükşehir Belediyesi de olup bitenlerden olumlu ya da olumsuz etkileniyor. Ülkemize baktığımız aman her şeyin iyi olmasını isteriz ama her şey çok iyi diyemiyoruz. Mesela önemli bir veri işsizlik; bugün 4 milyon 600 binlere ulaşmıştır. Bazen burada da görüyoruz, insanlar CV’lerle kürsüye geliyor. Bu gerçeği yaşıyoruz. Çarşıya pazara gidecek durumu olmadığı için intihar eden insanın dramı… Hangi siyaseti konuşsak o dramı ölüm kadar gerçeği gözümüze ne sokabilir. Dış borç 450 milyar doları aşmış durumda… 2012 yılında dış borçlar için yıllık faiz 6 milyar dolar iken bugün yıllık 14 milyar dolara yakın dış borçlar için faiz ödemesi yapılmaktadır. Tarım dediğimiz zaman çiftçiyi konuşmak zorundayız. Çiftçinin durumu malum… Ekonomi küçülüyor mu, küçülüyor. İşsizlik var mı, var. Enflasyon var mı, var. 2019’un ilk 10 ayında 100 milyar TL bütçe açığı var. Yılsonuna kadar 125 milyar TL olacak. Bu aslında 170 milyar TL. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk defa bir şey oldu; merkez bankası rezervleri bu ülkenin kefen parasıdır, güvencesidir ancak 45 milyar TL oradan alınıp hazineye aktarıldı” diye konuştu.

PROJELERİ VE YATIRIMLARI ANLATTI

Büyükşehir Belediyesi’nin performans programında yer alan çalışmaları anlatan CHP’li Özuslu şöyle konuştu: “Burada bütçe yaparken yerel zenginliklerimizden aldığımız gücü halkımızdan aldığımız kuvveti biliyoruz. Onlara da güvenerek bir takım borçlanmalar yapıyoruz. Çünkü yatırım yapmak istiyoruz. İzmir’i dünya kenti yapmak istiyoruz. Bu da yatırımsız olmaz. Vergi toplamadaki başarısızlığımız gerçekten sıkıntı yaratan bir konu. Bu reel olarak gelirlerimizi etkiliyor. Bütçenin yüzde 32’si sermaye yatırımlarına ayrıldı. Bizim bütün yatırım planımız içinde ilk 10 proje ulaşım projeleri… Buna ihtiyacımız var. Gelecek yıl Narlıdere Metrosu için 450 milyon, Buca Metrosu için 100 milyon, Çiğli tramvayı için 97 milyon TL ayırdığımızı görüyoruz. Dolayısıyla raylı sisteme önem veriyoruz ve yatırım yapıyoruz. Halkımızın bu sistemlerle konforlu ulaşımını sağlamayı hedefliyoruz. İstanbul’da Ankara’da bunu kim yapıyor? Merkezi hükümet. Burada niye yapmıyor? Burada biz yapıyoruz. Yapacağız. Çünkü hizmet etmek istiyoruz. Deniz ulaşımında 137 milyon TL yatırımla 2 tane arabalı vapur alıyoruz. Sosyal sorumluluk ve yoksullukla verdiğimiz mücadelede süt kuzusu projemiz devam ediyor. İzmir’de buna yaklaşık 76 milyon TL bütçe ayırdık, 160 bin çocuğa 15.3 milyon litre süt dağıtacağız. Otogar için başlatılan proje yarışmasıyla İzmir’e yakışan bir otogar da göreceğiz.  Bin 140 araç kapasiteli otopark alanı, 27 kilometrelik bisiklet yolu yapacağız, akıllı trafik sistemini geliştireceğiz. Ulaşıma toplamda 1 milyar 268 milyon TL bütçe ayırdık. Tarım ve hayvancılığa 68 milyon TL bütçe ayırdık. Kemeraltı; en büyük projelerimizden biri olarak ortaya koyduğumuz, başkanımızın çok önem verdiği proje..  Kamulaştırmaya 168 milyon TL ayırdık. Yurtlar, gençlerimiz için spor, sosyal donatı alanları için 63 milyon TL spora ayrıldı. Aşkla İzmir diyen, aşkla hizmet eden bir başkanımız var. Biz de başkanımızla beraber aşkla İzmir sevdasına katılıyoruz. CHP meclis grubu olarak 2020 yılı performans programı ve bütçesine aşkla evet diyoruz.”

“BÜYÜKŞEHRİN 6 MİLYAR TL’NİN ÜZERİNDE BORCU VAR”

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin faaliyetlerine ve bütçe tasarısına eleştirilerde bulunan AK Parti Grup Başkan Vekili Özgür Hızal, belediyenin 6 milyar TL’nin üzerinde borcu olduğunu ileri sürdü. Hızal, “Eğer anlatacak çok şey bulamazsanız farklı meselelerden bahsedersiniz. Herhalde Mustafa Ağabey de performans programında çok önemli bir şey bulamadı ki başka konulardan bahsetti. İşsizlikten bahsetti ama İzmir’in genç işsizliğin en yüksek olduğu şehir olduğundan bahsetmedi. İzmir’e yatırımcıların gelmediğinden bahsetmedi. Vatandaş altyapı, raylı sistem, imar ve şehir planlaması, yeşil alan düzenlemesi, çevre faaliyetleri, kentsel dönüşüm, körfez temizliği, otopark sorunu çocuklara yönelik sorunlarının çözülmesi… İzmirliler bizden bunları bekliyor. Bu süreç içerisinde yapısal sorunların ortadan kaldırılması için neler yapıldı? Trafik var, çözüm ortaya koyalım dediniz; 3 şeritli yolu 4 şeritli yola çıkardınız, 3 ayda bitirilecek yolu 6 ayda bitirdiniz. Havalimanından şehrimize giriş yapan yabancı turistimiz sağına soluna baktığında Yeşildere’de kötü bir görüntü var dediniz, metruk binaları boyadınız.2020 yılına İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in bütçesiyle gireceğiz. Büyükşehir Belediyesi’nin 2020 yılı tahmini gelir bütçesi 6 milyar 374 milyon TL, gider bütçesi 7 milyar 950 milyon TL.  Bütçe açığı 1 buçuk milyar TL. Büyükşehrin 4.4. milyar borcu olduğunu düşünürsek 6 milyarın üzerinde borç var” açıklamasında bulundu.

“PERFORMANS PROGRAMI 2019 İLE AYNI”

Büyükşehir Belediyesinin 2019 ile 2020 yılı performans programlarının neredeyse aynı olduğunu öne süren AK Partili Hızal,  Bu yılki bütçe görüşmelerinde ESHOT, İZSU, Büyükşehir Belediyesi olarak düşündüğümüzde ek olarak ortaya konulacak borç miktarı 3 milyar TL. Ben bir İzmirli olarak bütçe kitapçığını ilk elime aldığımda heyecanlanmadım desem yalan olur, heyecanlandım. Geçmişte 700, 800 milyon bütçe açığı olan bir kuruluş 1 buçuk milyar gibi bir bütçe açığıyla 2020 yılına başlayacaksak yapısal sorunları çözecek dedim, trafik sorununu kısmen de olsa çözecek, kentsel dönüşüm, altyapı sorununu çözecek dedim. Ama derinlemesine baktığımda 2020 performans programı ile 2019 yılı performans programı arasında çok ciddi hiçbir farkın olmadığını gördüm ve yine karamsarlığa kapıldım. Sadece birtakım faaliyetlerin ismi değişmiş, biraz miktar artışı olmuş. 2020 performans programı ile 2019 performans programında aynı şeyler var. İlk, performans programında Sayın Soyer’in 8 ay önce ortaya koymuş olduğu tüm vaatleri var herhalde dedim. . Bu kadar bütçe ayırmış, gelir gider arasında da bu kadar fark var, vaat edilen altyapı projelerini gerçekleştirecek dedim. Ama baktım; bu bütçenin 950 milyonu ulaşım yollarında bakım onarım asfaltlamaya ayrılmış. Bir alt satırda yapıların bakım onarımı denmiş 100 milyon TL, bir alt satırda yolların bakım onarımı denmiş 110 milyon. 1 milyar 300 milyonluk bütçeden yatırıma kalan yalnızca 200 milyon TL” diye konuştu.

“MİRAS EN KOLAY SATILAN MALDIR”

Gelir bütçesinde bu yıl 500 milyon liraya yakın bir mal satışı olduğunu belirten AK Partili Hızal, “Miras en kolay satılan maldır. Seferihisar daha küçük ölçekli şirin bir ilçemizdi. Ama İzmir Büyükşehir Belediyesi herkesin izlediği bir büyükşehir belediyesi… Satış konusunda Seferihisar’daki alışkanlıkların devam etmemesini diliyorum” dedi.

“BAZI ÇOCUKLAR OYUNCAKLARDAN ÇABUK SIKILIR”

Başkan Soyer’e yüklenen  Hızal, “Seyyar makam aracıyla 2020 yılında sadece 12 ilçeye gidileceği yazıyor ama İzmir’in 30 ilçesi var. Umarım sürecin sonunda gidilen bütçe ve mahalle sayısı başkanın yurtdışındaki ülke sayısından çok daha fazla olur. Başka ciddi vaatlerle geldi göreve geldiği ilk günlerden beri bir organizasyondan bahsetti. Bir gün bisiklete bindi bir gün seyyar makamla ortaya çıktı, üretici pazarlarından bahsedildi. Ama gördük ki başkan bisikletten, seyyar makamdan, üretici pazarından çok çabuk sıkıldı. Hani bazı çocuklar oyuncaklardan çabuk sıkılırlar” ifadelerini kullandı.

CHP’DEN TEPKİ, AK PARTİ’DEN RET OYU

Hızal’ın Başkan Soyer’e yönelik  “Hani bazı çocuklar oyuncaklardan çabuk sıkılırlar”  benzetmesi yapması üzerine CHP’li meclis üyelerinden tepki geldi, mecliste gerginlik oldu. Bunun üzerine Hızal da, “Ben bu ifadeyi kullanırken yanlış anlamayın anlamında söyledim. Kötü manada kullanmadım başkanı çocuklaştırma anlamında söylemedim. Performans programı İzmirlilerin beklentilerini karşılar yönde olmadığını düşünüyorum bu nedenle AK Parti Grubu adına olumsuz oy kullanacağımı belirtiyorum” açıklamasını yaptı.

MUHALEFETE ‘SAYGI’ ÇAĞRISI VE ELEŞTİRİLERE YANIT

Muhalefete yönelik, “Daha saygılı bir üslupla hareket etmesini beklemek en büyük hakkımız. Lütfen saygıda kusur etmeyelim, saygılı bir üslupla düşüncelerimizi dile getirelim” diyerek konuşmasına başlayan CHP Grup Sözcüsü Nilay Kökkılınç,  AK Partili Hızal’ın eleştirilerine de yanıt verdi. CHP’li Kökkılınç, “ 2014’ten beri Halkapınar Otogar Metrosu Ulaştırma Bakanlığının yatırım programında var, 5 yıldır ihalesi yapılmadı. 2002 yılında beri yapılan yatırımlar diğer illerle kıyaslandığında İzmir ilk 3’te bile değil. Gecekondular 2981 sayılı yasayla vatandaşın müracaatıyla imar affına girmişse yıkma şansınız yok, yıkamadığınız yeri güzelleştirmek zorundasınız, ya da belediyenin yetkisini arttırmak zorundasınız. Kamuda istikrar esastır. Performans programında geçmişten gelen projelerin yeniden yer aldığın görüyoruz dediniz, tabi ki 5 yıl boyunca geçmişten gelen projeleri devam ettireceğiz. Buca Metrosu’nun onayı 10 yıl gecikti, tramvay 3 yıl gecikti. Geçmiş dönemde ne yarım kalmışsa bu dönem de üstüne ekleyerek devam edecektir. Merkezi Hükümetin 125 milyar bütçe açığı var, bu açık küçülen ekonomiden kaynaklanmaktadır. İzmir’in bütçe açığı her kaleme her daim zam yapmamasından ileri gelmektedir. Bakım onarım kalemleri yatırım kalemleridir. Otopark sorununun İzmir’e yayılan raylı sistemle çözülmesi öngörülmektedir.  Diğer büyük kentler merkezi hükümetle aynı partiden olduğu için ciddi destek almıştır ama İzmir kendi başına yapmıştır. Seyyar makamla 30 ilçeye gidilecek. Bu da bir süreç gerektiriyor. Şuana kadar olan oran çok iyi bir orandır. Büyükşehir belediye başkanının yurt içinde ve yurt dışında bir sürü görevi vardır. Ayrıca eklemek istiyorum; Lojman satışı nedeni merkezi hükümetin genelgesidir. Bunlar bizim kararımız değil, hükümet kararıyla satılacaktır. Uluslararası kredi kuruluşlarında büyükşehrimizin kredi nota hala AAA olarak devam etmektedir. Notumuz devletimizin kredi notunun çok üstündedir. Biz bu sayede Buca ve Narlıdere metrosu için para bulabiliyoruz” diye konuştu.

SOYER’DEN ‘ŞATO’  İSYANI

AK Partili Meclis Üyesi Hüsnü Boztepe Başkan Tunç Soyer’in Varyant’ta bulunan şato adı verilen konuta taşınmasına ilişkin eleştiride bulundu. Boztepe’nin “Aziz Bey çok güzel bir bütçe bıraktı. Tunç Başkanımızın 8 ayda yaptığı ilk iş ise şatoya taşınmak oldu’ ifadeleri üzerine Soyer araya girerek “Hüsnü Beyciğim ne şatosu Allah aşkına… Yapmayın lütfen. Adından başka neresi şato… Üç oda bir salon” dedi.

“AZİZ BEY BURADA YOK, SİZİN VİCDANINIZA BIRAKIYORUM”

CHP’li meclis üyelerin merkezi iktidarın İzmir’e yatırım yapmadığı yönündeki eleştirilerine yanıt veren AK Partili Meclis Üyesi Erhan Çalışkan, İzmir Büyükşehir Belediyesi eski başkanı Aziz Kocaoğlu’nun, İzmir’e TOKİ’yi sokmayacağı yönündeki açıklamasını, Konak Tünelleri’nin yapıldığı dönemde Konak Belediyesi’nin buna dava açtığını ve yatırımlara belediye eliyle karşı çıkıldığını söyledi. Bunun üzerine araya giren Başkan Soyer, “Çok özür diliyorum ama Aziz bey burada yok. O nedenle cevap hakkı da yok. Durumu sizin vicdanınıza bırakıyorum” dedi.  

İYİ PARTİ’DEN OLUMLU OY

Toplantıda söz alan İYİ Parti Grup Başkan Vekili Kemal Sevinç de,  “Yerel yöneticilik zor olduğu gibi hizmet odaklı onurlu bir görevdir. 2020 yılı bütçesinde hedeflenen çalışmalar kent insanımızın yaşamını olumlu etkileyecek projelerden oluşmaktadır. İzmir’imize hayırlısı uğur olsun. İYİ Parti Grubu olarak olumlu oy kullanacağız” ifadelerini kullandı.

“RANTA VE ŞAİBEYE PRİM VERMEYEN BİR BELEDİYEYİZ”

CHP’li ve AK Partili meclis üyeleri arasında uzun süren tartışmalarının ardından meclisin kapanış konuşmasını yapan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, önemli mesajlar verdi. Soyer, “Son derece demokratik olgunluk taşıyan bir 6 saat geçirdik. Gerçekten son derece değerli tespitler, eleştiriler ve katkılar yapıldı. Hepsinden çok yararlanacağız. İzmir Büyükşehir Belediyesi ranta ve şaibeye prim vermeyen bir belediye. Geçmişten beri bu böyle olmuş. Bugünkü müzakerelerde de ne rant ne şaibeye yönelik bir şey konuşulmadı. Bu gurur verici bir şey… “ diye konuştu.

BAŞKAN SOYER’DEN ŞATO VE BİSİKLET YANITI

AK Partili meclis üyelerinin kendisine yönelik eleştirileri ve imalarına yanıt veren Başkan Soyer, “Hiçbir meclis üyesi arkadaşım bir diğeri ile ilgili açık ya da kapalı kinayeli şeyler söylemedi. Ancak benimle ilgili söylendi. Ben, 2 çocuğu olan bir aile babasıyım, mütevazi bir hayatımız var. Şatoya taşındı dendi. Böyle bir şey yok. Orada bir dijital kütüphane kuruldu, 3 oda bir salonda yaşıyoruz. Orayı lojman gibi kullanıyoruz, asıl evimiz Seferihisar’da. Konuşmaların arkasında lüks düşkünü başkan iması yapılması hoş değil. Çocukça hevesler yapıyor ve sıkılıyor dendi. Ben her sabah belediyeye bisikletle gidiyorum. Bu 8 ay içinde ya üç ya dört kez bisikletle belediyeye gitmemişimdir. Mümkün olan her yere bisikletle gidiyorum” dedi.

“SÜREKLİ YURTDIŞINA GİTME TELAŞI OLAN BİR ADAM DEĞİLİM”

Yurtdışı seyahatleri ile ilgili kinaye yapıldığını belirten Soyer, “Zırt pırt yurtdışına çıkan belediye başkan algısı ima ediliyor. Biz İzmir’i dünya kenti yapmak istiyoruz Oturduğunuz yerden dünya kenti yaratamazsınız.  Gitmek zorundayız. Yapmadığım zaman sizlerin bana git demesi lazım. Gitmezsek anlatmazsak bu kent patinaj yapmaya devam eder ve bu muazzam kenti dünyaya anlatamayız. Bu bir görev… Bu kent bir dünya kenti olduğunu yetirince anlatmamız lazım. Sürekli yurt dışına gitme telaşı olan bir adam değilim. Elinde ne varsa satma alışkanlığı olan adam da ben değilim.  Bize bu millet muhalefet görevi verdi, biz sadece bize oy verenlerin muhalefetini yapmıyoruz, İzmir’in muhalefetini yapıyorum dediniz. Ben de İzmir’in iktidarını yapıyorum. Böyle profildeki belediye başkanı ile çalışılmaz ama o ben değilim. Çizdiğiniz profildeki kişi ben değilim. Yüzde 58’de bunu gösteriyor” diye konuştu.

“2025 ve 2030 EXPO’SUNA TALİBİZ”

Soyer ayrıca, “2025 EXPO’suna talibiz, 2030 EXPO’suna da talibiz. EXPO’da kentler ev sahibidir ama devletlere verilir. Beraber üstlenmek zorundayız. Ama ima ettiğiniz bir başkanla bu yolculuk yapılmaz. Ancak o ben değilim. Biz el ele verirsek, o EXPO’yu bu kente getiririz, bu kent dünya kenti olur ve bu kenti uçururuz” açıklamasını yaptı” dedi.

“ÇİZDİĞİNİZ PROFİLDEKİ BAŞKAN BEN DEĞİLİM”

Soyer konuşmasını şöyle sürdürdü: “Çizdiğiniz profildeki başkan ben değilim. Bundan emin olabilirsiniz; Canla başla çalışmak için tutuşan bu kente aşkla bağlı olan, her birinize inanan, daha çok şey yapmak isteyen, sizlerin görüşlerini ciddiye alan bir başkanınız var. Hayatım boyunca en iyi yaptım şey empatidir. İyi siyasetçi iyi empati yapabilendir. Empati yapabildiğimiz sürece kullanacağımız sözcükleri daha iyi seçeriz. Mesela zihniyet sözcüğü küçük düşürücü bir sözcüktür, bunu kullanmadan derdimizi ifade etmemiz doğru olur. İzmir Büyükşehir Belediyesi bütçesi çok daha iyi de olabilir, daha fazla kaynak da yaratabiliriz. Ama bunu el ele verirsek yaparız. Bu tartışmaların çok yararlı olduğuna inanıyorum. Beraber el ele İzmir’i güçlendireceğimize inanıyorum. Arkamızda çok deneyimli bir bürokrasi var. 400 yılla yargılanmış, büyük badireler atlatmış, sonradan suçsuzluğu anlaşılmış bir bürokrasi var. Göğsümüzü gere gere sahip çıkacağımız bir bürokrasimiz var. Ben hepinize tek tek teşekkür ediyorum, uzun oldu ama değdi.”