CHP'li Bakan 'plastik çöpleri' Meclis'e taşıdı: Neden ithal ediliyor?

Türkiye’ye plastik çöp ihraç eden ülkeler arasında ilk sıralarda İngiltere, Belçika, Almanya, ABD, Hollanda, İspanya, İtalya, Slovenya, Fransa ve Japonya yer alıyor.

Greenpeace’in Doğu Asya bürosu tarafından yayımlanan rapora göre ise, Türkiye dünyada en fazla plastik çöpü ithal eden üç ülkeden biri konumunda bulunuyor.

Birçok ağır metal ve kimyasal madde barındıran plastik malzemeler hangi çeşit plastik olduğuna bağlı olarak malzemenin temas içinde olduğu hava, toprak, su ve gıda gibi ortamlara geçiş yapıyor. Bu kimyasallara maruz kalan insanlarda kanser, hormonal ve nöral sistem bozuklukları, üreme sağlığının bozulması; bebek ve çocuklarda ise gelişim bozukluğu gibi hastalıklar görülüyor. 

Öte yandan plastik çöpler yaygın bir çevre kirliliğine de neden oluyor. Plastik malzemeler eskidikçe ya da yıprandıkça parçalanarak ‘mikroplastik’ adı verilen küçük parçacıklara dönüşüyor ve özellikle hayati öneme sahip toprak ve su gibi alanları kirletiyor. 

2018 YILINDA SADECE İNGİLTERE’DEN 100 BİN TON PLASTİK ÇÖP İTHALİ…
Türkiye’nin, PVC esaslı plastik malzemelerin yol açtığı sağlık sorunları nedeniyle PVC üretimini azaltmaya ve PVC kullanımını sınırlamaya yönelik yaptırımları hayata geçirmeye çalışan İngiltere’den 2018 yılı içinde ithal ettiği plastik çöp miktarının 100 bin ton civarında olduğu ifade ediliyor.

Çevre Komisyonu Üyesi ve partisinin komisyon sözcüsü CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, plastik çöp ithalatı konusunu TBMM gündemine taşıdı.

Türkiye’ye plastik çöp ithalatının detaylarını Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’a soran CHP’li Bakan, çöplerin depolanması, bertaraf edilmesi ve çevre kirliliği ile canlı yaşamına yönelik olası tehlikelere karşı hazırlık konularını ise Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a sordu.

CHP’Lİ BAKAN ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM’A SORDU:
1 – Son 10 yılda ülkemize ithal edilen plastik çöpü miktarı nedir?
2 – Plastik çöpleri yakılarak bertaraf edilmekte midir?
3 – Ülkemize ithal edilen plastik çöplere ne olmaktadır? Türkiye bu çöpü ne kadar sürede ve ne şekilde bertaraf etmektedir?
4 – Ülkemize ithal edilen plastik çöpün içinde PVC esaslı plastik malzemelerin miktarı nedir?
5 – Depolanması maliyetli olan ve geri dönüşüm oranı da son derece düşük olan PVC esaslı plastik çöpü ülkemiz tarafından ne şekilde değerlendirilmektedir?
6 – İthal edilen plastik çöpler hangi yerleşim noktalarında depolanmaktadır?
7 – İthal edilen plastik çöplerin depolandığı ve bertaraf edildiği bölgelerde çevre kirliliği ve canlı yaşamına yönelik olası tehlikelere karşı önlem alınması ve hazırlıklı olunması amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir?

CHP’Lİ BAKAN TİCARET BAKANI RUHSAR PEKCAN’A SORDU:
1 – Çok sayıda tehlikeli kimyasal madde içeren ve yaygın bir kirliliğe yol açma potansiyeli olan plastik çöpleri neden ülkemize ithal edilmektedir?
2 – Ülkemize ithal edilen plastik çöpler ne şekilde değerlendirilmektedir?
3 – Ülkemize ithal edilen plastik çöpün içinde PVC esaslı plastik malzemelerin miktarı nedir?
4 – Depolanması maliyetli olan ve geri dönüşüm oranı da son derece düşük olan PVC esaslı plastik çöpü ülkemiz tarafından ne şekilde değerlendirilmektedir?

PVC NEDİR?
Gıda Mühendisi Bülent Şık’ın makalesine göre; Plastik malzemeler fitalatlar, bisfenol A ve bisfenol S, dioksinler, organik kalay bileşikleri, kadmiyum ve kurşun gibi ağır metaller başta olmak üzere sağlığa zararlı çok sayıda toksik kimyasal madde içeriyor. Hangi çeşit plastik olduğuna bağlı olarak plastik ürününde bulunan toksik kimyasallar farklılık gösteriyor ve bu toksik maddeler plastik malzemenin temas içinde olduğu hava, toprak, gıda ve su gibi çeşitli ortamlara geçiş yapabiliyor ya da bulaşabiliyor. 
Plastik çöpü içinde en sorunlu olan çöplerden biri Polivinil Klorür (PVC)’dir. Akademisyen Bülent Şık, PVC ile ilgili şu bilgileri veriyor: “PVC bünyesinde bulunan yüksek orandaki fitalat bileşikleri başta olmak üzere içerdiği çok sayıdaki toksik kimyasal nedeniyle çevre ve insan sağlığı için en tehditkâr, depolanması en sorunlu ve maliyetli plastik çöplerinin başında geliyor. Yakma bazı ülkelerde uygulanan bir kurtulma yöntemi olsa da PVC çöpünü yakarak imha etmek açığa çıkan kanserojen kimyasallar ve yüksek miktardaki hidroklorik asit nedeniyle çeşitli sorunlar içeriyor. Hidroklorik asit çok kuvvetli bir aşındırıcı madde olmasının yanı sıra asit yağmurlarına da neden oluyor.”