Çatalhöyük'te DNA çözüldü: Avrupalılar Konyalı mı?

Polonya Ulusal Bilim Merkezi (Polish National Science Center) tarafından verilen destekle gerçekleşen çalışma, genetik dergisi Genes'te yayımlandı. İki Türk bilim insanının da yer aldığı araştırma ilginç sonuçlar ortaya çıkardı. 

Araştırmada "Çatalhöyük sakinlerinin diğer Orta Anadolu Neolitik bireyleriyle genetik yakınlıklar bu grubun, Marmara bölgesinden gelen Neolitik, Yakın Doğu Orta Neolitik ve Kalkolitik popülasyonlarıyla yakından ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu sonuçlar Neolitik'in yayılışıyla ilgili genel kabul görmüş göç yönünü desteklemektedir" denildi.

AVRUPALILAR KONYALI MI?

Hürriyet gazetesinden Ömer Erbil haberinde, yıllardır "Avrupa kültürünün temeli Çatalhöyük'tür" tezini savunan Prof. Dr. Mehmet Özdoğan'ın görüşlerine de yer veriliyor. Özdoğan, "Arkeolojik çalışmalarla bu durumu daha önce belirlemiştik. Söylediklerimiz safsata değil bilimsel verilerdi. Göçlerle, kültürel etkilerle, kız alıp vermeyle Avrupa'yla bir etkileşim olduğu belliydi. DNA araştırmaları genişledikçe iyice netleşmeye başladı. DNA sonuçları arkeolojik bilimsel verileri teyit etti. Göç dalgası M.Ö. 7400'lerde başladı binlerce yıl devam etti" dedi. 

ANAERKİL Mİ ATAERKİL Mİ?

Araştırmayla ayrıca 'Çatalhöyük'te anaerkil bir toplum hâkimdi' fikri şimdilik çürümüş oldu. Neolitik yani insanların yerleşik hayata geçip tarıma başladığı dönemde, insan topluluklarının anaerkil oldugunu ve Ana Tanrıça'ya taptıklarını düşünenlerin sayısı azımsanmayacak kadar fazla. Çatalhöyük'te 2016'da bulunan 'Ana Tannça' heykeli bir çeşit tanrıça inancına ait olma fikrini güçlendirdi ve bunun bir kanıt olduğu yönünde fikirler ortaya atıldı. 

Çatalhöyük'te aynı evde gömülü olan 10 mezarda yapılan DNA araştırmasında akrabalık ilişkisi tespit edilemedi. Anne tarafından farklı soylardan geldikleri değerlendiriliyor. Mezarda diş ve kemik fenotiplerine göre biyolojik yakınlığı olan bireylerin, birçok ayrı binaya yayılmış olduğu görünüyor. Bu sonuçlarla Çatalhöyük'te anaerkil toplum fikrinin yeni araştırmalar çıkana kadar çürütüldüğü belirtiliyor.