İzmir bisikletli ulaşımda ülkeye örnek oldu

Küresel iklim krizine karşı çevreci, ekonomik ve sürdürülebilir bir ulaşım politikası benimseyen İzmir Büyükşehir Belediyesi, son iki yılda kentte motorlu ulaşımı azaltmak,   bisikletli ve yaya ulaşımını artırmak için pek çok altyapı, uygulama ve teşvik projesini hayata geçirdi. Makam arabası yerine şehir içi ulaşımda sık sık bisikleti tercih ederek İzmirlileri bisikletli ulaşıma teşvik eden İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in önderliğinde bisikletin kent içinde ulaşım amacıyla da kullanılmasına yönelik birçok çalışma yapıldı. Avrupa Bisiklet Rotası Ağı EuroVelo’ya Türkiye’den başvuran ve resmi olarak başvurusu onaylanan ilk kent unvanına sahip İzmir'de bisikletli turizmi artıracak adımlar atıldı. Sivil toplum kuruluşları karar süreçlerine dahil edildi. Bisikletlilerin konforu düşünüldü. AB destekli  “Haydi Türkiye Bisiklete” projesinde öncü kent seçilen İzmir'de ulaşım aracı olarak bisiklet kullananların sayısı giderek arttı.

Soyer: “Doğa dostu ulaşımı teşvik ediyoruz“
Otomobil odaklı çözümlerin, özellikle kent merkezlerinde yoğun trafik yükü ortaya çıkardığını ve pandemi ile birlikte trafikteki araç yükünün arttığını söyleyen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “Sürdürülebilir ve dirençli bir kent olma hedefi doğrultusunda her alanda olduğu gibi ulaşımda da bütünsel ve kapsamlı bir politika yürütüyoruz. Pandemi döneminde bisikletin değeri tüm dünyada daha iyi anlaşıldı. Ulaşım politikalarında bizim bisikletli ulaşıma ayırdığımız alanın ne kadar önemli olduğu anlaşıldı. Temel amacımız enerji verimliliği yüksek, kaynakları daha az tüketen, güvenilir, sağlıklı, doğaya saygılı ve erişilebilir ulaşımı teşvik etmek. İnsanlarımız iki teker üzerinde daha çok zaman geçirsinler, bisikletli ulaşımı daha çok tercih etsinler istiyoruz. Kent içindeki birçok arterde yeni bisiklet yolları yapımına başladık. Güvenli bisiklet yollarıyla vatandaşlarımızı ulaşmak istedikleri her yere taşımak istiyoruz. Şehir merkezinde uygulanan bisiklet park yerleri ile bisiklet tamir istasyonlarını merkez dışı ilçelerde de yaygınlaştırıyoruz” dedi.

İzmir için Bisiklet ve Yaya Eylem Planı hazırlandı
Bisikletli ve yaya ulaşım yollarının önemli ölçüde artmasını öngören, 2030 İzmir Ana Ulaşım Planı doğrultusundaki “İzmir Bisiklet ve Yaya Eylem Planı'na göre Büyükşehir, sakinleştirilmiş sokak ve paylaşımlı yol, İzmir’e özgü bir bisiklet yolları tasarım kılavuzu, bisiklet kullanımına teşvik etkinlikleri, toplu taşıma ile bisiklet entegrasyonunu sağlayacak politikalar, bisiklet kullanıcılarına yönelik kent içi altyapı ve ünite düzenlemeleri, paylaşımlı bisiklet istasyonlarının artırılması ve toplu ulaşım ile entegre edilmesi ve güvenli park yerleri oluşturulmasına yönelik çalışmalar yürütüyor.

EuroVelo’ya Türkiye'den katılan ilk kent
Bisikletli turizmin gelişmesi için de önemli adımlar atan İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2019’da Avrupa Bisiklet Rotası Ağı’na (EuroVelo) dahil oldu. Böylece İzmir, yılda yaklaşık 7 milyar avroluk ekonomik büyüklüğe sahip EuroVelo’ya Türkiye'den başvuran ve başvurusu onaylanan ilk kent oldu. Bergama ve Efes antik kentlerini birbirine bağlayan 500 kilometre uzunluğundaki bisiklet rotasının, kent turizmine ve ulaşıma da katkı sağlayacağı öngörülüyor.

Bisikletli ulaşımda öncü kent seçildi
İzmir Büyükşehir Belediyesi, WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler’in AB destekli “Haydi Türkiye Bisiklete” projesinde öncü kent seçildi. Bisikleti ulaşım aracı haline getirmek isteyen belediyelerin, sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği halinde iletişim kampanyaları düzenlemelerine destek veren program kapsamında 2020 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından geliştirilen kampanyalar Türkiye'de diğer illere örnek oldu.

Bisiklet yolları projesine ödül
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Sağlıklı Kentler Birliği tarafından geçen yıl 11’incisi düzenlenen “Sağlıklı Şehirler En İyi Uygulama Yarışması”nda Sağlıklı Şehir Planlaması kategorisinde “İzmir’de Sosyal Mesafe ve Bisiklet Yolları” projesi ile ödül kazandı. Proje 40 kilometrelik “Ayrılmış Bisiklet Yolları”, “Paylaşımlı Bisiklet Yolları” ve “Bisiklet Şeritleri” ile İzmir'de sosyal mesafenin korunduğu yeni kentsel hareketliliği toplumun benimsemesini sağlamak için hazırlandı.  

BİSİM'in istasyon sayısı 55'e ulaştı
Kentte bisiklet kullanımını teşvik etmek amacıyla İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Akıllı Bisiklet Kiralama Sistemi olan BİSİM'de istasyon sayısı 55'e çıkarıldı. Gaziemir, Narlıdere ve Güzelbahçe ilçelerinde yaşayan yurttaşlar için de kiralık bisiklet sistemi kuruldu. 373 bin üyesi olan BİSİM'in 2021 yılı sonuna kadar istasyon sayısının 60'a çıkarılması hedefleniyor.

Bu bisikletler Türkiye'de ilk
Tandem bisikletler ve çocuk bisikletleri ile Türkiye’de bisiklet ulaşımında bir ilke imza atıldı.  Birden fazla kişinin aynı anda bisiklet kullanmasına olanak sağlayan 120 tandem bisiklet hizmete alınarak görme engelli yurttaşların da bisiklet ulaşımındaki engelleri kaldırıldı. Bisiklet kültürünü çocuk yaştan itibaren desteklemek ve bisiklet kullanan nesiller yetiştirmek için her BİSİM istasyonuna iki adet olacak şekilde 120 çocuk bisikleti kondu. BİSİM filosu iki yılda 650’si yetişkin, 120’si tandem ve 120’si çocuk bisikleti olmak üzere toplamda 890 bisiklet kapasitesine ulaştı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nın 101. yılında 101 çocuğa, 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı'nın 102. yıl dönümünde de Büyükşehir Belediyesi’nin projelerine gönüllü olarak destek veren 102 gence bisiklet hediye etti.

Yeni bisiklet yolları oluşturuldu
Körfezin çevresini çepeçevre kuşatan bisiklet yolu tamamlandı. Pandemi süresince Konak'ta Şehit Nevres, Vasıf Çınar, 2.Kordon ile Plevne Bulvarı’nda,  Narlıdere'de Narlıdere Merkez ile Sahilevleri bisiklet yolu arasında, Yeşildere Caddesi yan yolunda, Şirinyer-Basmane arasında, Dikili'de Sevgi Yolu ve Uğur Mumcu Caddesinde yaklaşık 15 kilometrelik bisiklet yolunu hizmete açıldı.  Karşıyaka Aziz Nesin Bulvarı,  Cumhuriyet ve Talatpaşa bulvarlarında imalat çalışmaları devam ediyor.  Gaziemir, Buca, Çeşme, Menderes, Bayındır, Tire, Bergama, Selçuk ilçelerinde bisiklet yolu için planlama ve projelendirme çalışmaları devam ediyor. İzmir'de 84 kilometreye ulaşan bisiklet yolu uygulanacak yeni düzenlemelerle beraber 107 kilometreye çıkacak.  Bunun yanı sıra kısa vadede 103 kilometre, orta ve uzun vadede ise 248 kilometrelik bisiklet yolunun daha yapılması planlanıyor.  Böylece 10 yıl içinde kentteki bisikletin günlük yolculuk dağılımındaki oranının binde 5 seviyesinden yüzde 1,5’a çıkarılması hedefleniyor.
 
Bisikletler için ücretsiz tamir istasyonları kuruldu
İzmir Büyükşehir Belediyesi, motorlu ulaşımı azaltma, bisikletli ve yaya ulaşımını ise artırma yolundaki adımlarına bir yenisini daha ekleyerek bisiklet yollarına 35 ücretsiz tamir istasyonu, 50 de bisiklet pompası yerleştirildi. Ayrıca, bisiklet kullananların trafik ışıklarında ve kavşaklarda kolaylıkla durup bekleyebilmesi için 400 el/ayak dayama aparatı monte edildi. Son bir yıl içerisinde 98 noktada 899 bisiklet park yeri hizmete alındı. 2021 yılı sonuna kadar 20 tamir istasyonu ve yüze yakın bisiklet park yeri daha yurttaşların kullanımına sunulacak.

İzmir'de bisikletle vapura binenler 5 kuruş ödüyor
Toplu ulaşımda bisikletli ulaşımı teşvik etmek amacıyla 1 Eylül 2020'den itibaren bisikletli yolcuların körfez içi vapur seferlerinden 5 kuruş karşılığında faydalanması kararı alındı. Böylelikle bisikleti ile vapuru tercih eden yurttaşların sayısı yüzde 30 oranında arttı.  
 
Katlanır bisikletlere otobüs izni
Bisikletlilerin toplu ulaşımdan yararlanmalarının önündeki engeller birer birer kaldırıldı. İzmir Büyükşehir Belediyesi, otobüslere bisikletlerin taşınması için özel aparatlar monte edilirken yeni otobüslerin tümünde bisiklet aparatı bulunuyor. Ayrıca İzmir'de 26 Ağustos 2019 tarihinden beri katlanır bisikleti olanlar belirli saatlerde belediye otobüslerinden faydalanabiliyor.