İzmir'e hayati uyarı: 6'nın üzerinde deprem üretecek 25 fay var!

İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Deprem Araştırma ve Uygulama Merkez (DAUM) Müdürü Doç. Dr. Ökmen Sümer, İzmir'de 6'nın üzerinde deprem üretebilecek 25'e yakın fayın olduğunu belirtti. İzmir'in son büyük depremini 1688 yılında yaşadığını ifade eden Doç. Dr. Sümer, "Depremin hangi fayda olduğunu bilmiyoruz. Eğer İzmir Fayı'nın Balçova segmentinde ya da Pınarbaşı segmentiyle beraber meydana geldiyse, o zaman İzmir Fayı özelinde rahatız demektir. Eğer 1688 depremi, Uzunada Fayı'nda olduysa, İzmir Fayı'nın zamanı gelmiş demektir. Çünkü bu fayda tespit edilen son deprem, 1510 yıl önce, 178 yılında. Dolayısıyla İzmir Fayı'na dikkat edilmesi gerekiyor" dedi.

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkez (DAUM) Müdürü Doç. Dr. Ökmen Sümer, İzmir'i etkileme olasılığı bulunan karada ve denizdeki fayların etkisiyle ilgili bilgi verdi. Son 20 yıllık sürece değinen Doç. Dr. Ökmen Sümer, "Sadece İzmir özelinde değil, Ege yani Türkiye'nin batı kıyılarında 2002 ve 2004'te başlayan bir süreç var. Gökova Körfezi'nde bir deprem fırtınasıyla başlayarak, 2017'de Bodrum'da sürüp 2020'de bildiğiniz gibi İzmir depremi ve 2022'de Buca depremleriyle kuzeye taşınan bir hareketlilik söz konusu. Bu da özellikle kuzeyde deprem beklediğimiz faylar üzerindeki stresin de artmasına neden oluyor. Bu durumdan her fay, eşit miktarda etkilenecek anlamına gelmiyor" diye konuştu.

‘İZMİR'DE 6'NIN ÜZERİNDE DEPREM ÜRETEBİLECEK 25'E YAKIN FAY VAR’

Dokuz Eylül Üniversitesi olarak, hangi fayların nasıl etkilendiğini yaptıkları çalışmalarla az çok ortaya çıkardıklarını vurgulayan Doç. Dr. Sümer, "Şimdi hangi faylar tehlikeli? Öncellikle ilk önce tehlikesiz olanlardan bahsedelim. İzmir'de 6'nın üzerinde deprem üretebilecek 25'e yakın fay var. Gülbahçe Fayı, Yağcılar Fayı, Tuzla Fayı'nın güney segmenti gibi faylar deprem üretmişler, tarihsel dönemlerde. Yani 1389, 1040 gibi, MS 47 gibi. En son 1992'de Doğan Bey'de yaşadığımız deprem gibi. 2005'te özellikle Gülbahçe'nin güneyinde yaşadığımız 5.9'luk depremler gibi. Bu faylarda deprem tekrarlama periyoduna baktığımızda rahat faylar olarak değerlendirebiliriz. Çünkü Ege'nin tamamına baktığımızda, buradaki fayların 1500 ila 2 bin yılda bir, 7'ye yakın bir deprem ürettiğini gösteriyor. Gülbahçe Fayı, Yağcılar Fayı, Tuzla Fayının güney segmentinde deprem olmuş, o nedenle orada çok büyük deprem riski beklemiyoruz" ifadelerini kullandı.

İZMİR FAYINA İŞARET ETTİ

İzmir Fayına dikkat çeken Doç. Dr. Ökmen Sümer, "İzmir fayında 2 senaryomuz var. İzmir, son büyük depremini 1688 yılında yaşadı. Ama hangi fayda olduğunu bilmiyoruz. Bu deprem eğer İzmir Fayı'nın Balçova segmentinde meydana geldiyse ya da Pınarbaşı segmentiyle beraber ikisini beraber etkilediyse, o zaman İzmir Fayı özelinde rahatız demektir. Eğer 1688 depremi, Uzunada Fayı'nda olduysa, İzmir Fayı'nın zamanı gelmiş demektir. Çünkü bu fayda tespit edilen son deprem, 1510 yıl önce, 178 yılında. Dolayısıyla İzmir Fayı'na dikkat edilmesi gerekiyor" dedi.

'ÖNCE HAVZADA ÇALIŞMA YAPMAK GEREKİYOR'

Nelere dikkat edilmesi gerektiğini de anlatan Doç. Dr. Ökmen Sümer, "İki şey çok önemli. Deprem ne zaman ve ne büyüklüğünde olacak? Bu sorular önemli. Ama öncelikle deprem olsun olmasın ilk yapmamız gereken şey, deprem bilincini geliştirmek. Bunu ilköğretim seviyesinden itibaren yapmak. Yani sosyal sorumluluk projeleriyle halkımızı deprem konusunda eğitmemiz gerekiyor. Depremde nasıl davranacaklarını bilmeliler ki bu ikincisi ve en önemlisi. Özellikle yerel yönetimlere çok büyük bir sorumluluk düşüyor. Mikro bölgeleme çalışmaları önemli. Büyük alanlarda yapılacak yer bilimsel çalışmalar olmadan mikro bölgelemeye gitmek bizi geriletebilir. Yapılması gereken, önce büyük alanlardaki yer bilimsel verileri toparlamak. Havzaya bakacağız. Bilimsel verilerini çıkartacağız. Sonra bizim yönelebileceğimiz yerlerde mikro bölgeleme çalışmaları yapacağız. Yeni yer bilimsel verilerini oluşturmalıyız. Dolayısıyla Konak gibi özellikle Kaşıyaka ve Mavişehir gibi alanlarda bizim Bornova Havzası'nda yaptığımız gibi büyük alanlardaki yer bilimsel verilerin mutlaka elde edilmesi gerekiyor" diye konuştu. (DHA)