Kent ulaşım tarifesinde değişiklik: '90 dakika' gitti, '120 dakika' geldi!

Mehmet İŞLER/ GERÇEKİZMİR - İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Ağustos ayı olağan meclis toplantısının üçüncü oturumu Başkan Mustafa Tunç Soyer idaresinde gerçekleşti.

Meclis oturumunda ulaşımda aktarma sistemi olarak bilinen 90 dakika uygulamasında düzenlemeye gidilmesinin içeren madde gündeme geldi. Madde oy çokluğuyla kabul edildi.

Toplantıyı açan Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer, Bergama’da gerçekleşen meclis oturumu için ev sahipliği yapan Belediye Başkanı Hakan Koştu’ya teşekkür etti. Başkan Soyer ayrıca Dikili Belediye Başkanı Adil Kırgöz’ün talebini de mecliste iletti. Buna göre Eylül ayının ikinci oturumunun Çandarlı Kalesi’nde yapılacağı belirtildi.

İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İZMİR’İ ADETA BİR SURVİVOR PARKURU HALİNE GETİRMİŞ
Ulaşımdaki 90 dakika uygulamasındaki düzenlemeye tepki gösteren AK Parti Grup Başkan Vekili Özgür Hızal, “Ulaşım kentte bir belediyenin karşılayacağı en temel ihtiyaç… İzmir’de bir ulaşım sistemi kurulmuş. Bunu kuran İzmir Büyükşehir Belediyesi… Aktarma sistemi kurulmuş. İzmir’in bir noktasından bir noktasında vatandaşlar ikiden fazla vasıta kullanarak gidebiliyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir’i adeta bir Survivor parkuru haline getirmiş, bir süre belirlenmiş, insanlar 90 dakika, şimdi 120 dakika içinde araçlara yetişecek. 12 yıl önce 90 dakika uygulaması getirmiş. Vatandaş lehine bir uygulama getirilmiş. Ücretlendirme yapılmaması noktasındaki bu sistem hepimizin takdir ettiği bir sistem. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bu sistemi örnek göstermiş. Siz 31 Mart öncesinde bir soru sorulduğunda devam edeceği yönünde beyanda bulunmuşsunuz. Bu salonda zaman zaman ESHOT’la ilgili eleştiriler getirmiştik ve en önemli nokta 90 dakikanın devam etmesiydi. İzmir’in şu an ulaşımdaki tek doğrusunu ortadan kaldırıyorsunuz” dedi. Hızal örnekler sunarken ilçelerin değiştirilmesi halinde ücretsiz uygulamadan yararlanılamayacağını vurguladı.   

RAKAMLAR VERDİ, ‘HAKKANİYET BUNUN NERESİNDE?’ DİYE SORDU!
Hızal, "ESHOT’un sitesinden tek tek duraklara baktım. Siz parkurla İzmirliyi aktarmaya mahkum ediyorsunuz. Şimdi bunu yapıyorsunuz. Hakkaniyet bunun neresinde? Vatandaşı bir ulaşım sistemine mecbur ediyorsunuz, sonra da ücret artımına gidiyorsunuz. Bunu İzmirlilere şirin göstermek adına kelime oyunları yapıyorsunuz. Yüzde 5 fiyat düzenlemesi yapıyoruz, 90 dakikayı 120 dakikaya çıkarıyoruz diyorsunuz. 3’üncü ve sonrasındaki aktarmada ücret alınmıyor… Bu sayı yüzde 1 bile değil. Ben size gerçeği söylemek istiyorum. 3.56 TL’yi 10 kuruş indirdiniz. Ama ikinci ve üçüncü aktarmalarda 50’şer kuruş zam yaptınız. Yani yüzde 25 zam yapılmış oldu. Bu zamlar burada sizin karar verdiğiniz bizim muhalefet gösterdiğimiz oturumun üzerinden 1 yıl geçmemişken yapılıyor. Siz göreve geldiğinizde İzmir’deki ulaşım ücretlerinde yapılan zamlar 60 yaş için yüzde 60, tek aktarmada yüzde 32, iki aktarmada yüzde 49, ortalama yüzde 45 zam yapılmış. Hakkaniyet, hukukilik, sosyal belediyecilik bunun neresinde? Aşkla İzmir, Mart’ın sonu bahar, arka sıradakilere çok daha fazla önem vereceğiz dediniz. İZSU, ESHOT zammı gösterdi ki; sizin İzmir aşkınız sona ermiş. Zam rüzgarlarından bunu anlıyoruz. Arka sıradakilere önem veren Soyer çok daha fazla öteliyor. Biz uzayda yaşmıyoruz, Türkiye’de yaşıyoruz dediniz. Siz 90 dakikalık bu uygulamayı kaldırarak, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanları arasında olumsuz anlamda adınızı tarihe yazdırarak, uzayda yaşamıyor ama sanki uzaydan gelmiş biri olarak İzmirlilere yaklaştığınızı gösteriyorsunuz” ifadelerini kullandı.

ÖZUSLU’DAN İZBAN İDDİASI: AKTARMAYI KALDIRIN DİYOR, BİZ DİRENİYORUZ
Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Cumhuriyet Halk Partili (CHP) Mustafa Özuslu da, Hızal’ın ardından söz aldı. Özuslu, “Türkiye’nin gerçekleri neyse İzmir’in de gerçekleri odur. Elektrik… Her şey elektrik... İZBAN ne ile gidiyor? Eşek de çekmiyor! Yüzde 61.47 artmış elektrik. Doğalgaz yüzde 32 zam olmuş. Arka mahallelerdeki insanlar ısınacak ama zamlı. Eli gitmiyor. Asfalt… Pandemide İzmir’in sokaklarının hepsini asfalt yaptık. Araçların tekerlekleri dönüyor. Mutfak yanıyor. Türkiye’de resmi enflasyon 11.76… İZSU’da resmi enflasyon kadar yaptık, arkadaşlar yine eleştirdi. Gayri resmileri söylemeyeceğim. Eğri oturup doğru konuşacağız. Niye sistemin bütününü konuşmuyoruz? İzmir halkı gerçekleri öğrensin. Pandemi gelmeden önceki rakamları söyleyeceğim. İzmir’de her gün 1 milyon 800 bin kişi değil, 1 milyon 800 bin biniş oluyor. İzmirli 1 milyon 800 bin kere biniyor. İZBAN aktarmayı bırak diyor. Ya da aktarmanın payını bana öde diyor. Öğrenciden para almıyorsun, bize öde diyor. Biz yapmıyoruz, direniyoruz. Gidin sorun” açıklamasına imza attı.

ÖĞRENCİLER BU İŞİN İÇİNDE YOK
Özuslu ayrıca, “Bu işin içinde öğrenci yok. Onları ilgilendiren bir şey yok. Onlara yarım kuruş bile zam yapmadık. Belki fiyatları daha da düşüreceğiz. Öğrenciler duysun, asla bu fiyat artışından etkilenmiyor. Canımız ciğerimiz öğretmenler, 65 yaş üzeri etkilenmiyor. Kim etkileniyor? Tam dediğimiz kitle etkileniyor” dedi. Rakamlar vererek açıklama yapan Özuslu’nun konuşmasına AK Partili sıralardan itirazlar geldi.

ESKİLERİN TABİRİYLE; EŞEĞİN BÜYÜĞÜNDE İNDİRİM YAPMIŞIZ!
Özuslu, “Rakamlarda düzeltme yapayım. Yüzde 13 zam yok. yüzde 11.2’dir. Tama bakın tama! Tamda bir değişiklik var diğerlerinde yok. 903 bin biniş var şu an İzmir’de. Hani 1 milyon 800 bin vardı ya, diğer 900 bini konuşmuyoruz. Onlarla sorunumuz yok. Bir bardak suda fırtına kopartılan yeri söyleyeyim. İlk binişte yüzde 2.8 düşüş yaptık. Kaç biniş etkileniyor?  562 bin etkileniyor. Eskilerin tabiriyle; eşeğin büyüğünde indirim yapmışız! 10 kuruş indirim yapıyor. İkinci aktarmadaki 52 bin 500 kişi etkileniyor. Rakamlar burada, rakamlar yalan söylemez. Yürümüyor arkadaşlar. Bunun paylaşılması gerekiyor. Burada bir yük var. Pandeminin etkisinin olmadığını söylemek mümkün mü? Vicdanlı olalım. Pandemi sürecinde sağlık personeli taşıdık, 40 kişilik araçta 10-15 kişi gitti. Bunu devletimiz istediği için yaptık. İnsanlara binmeyin diyerek toplu taşımadan uzaklaştırdık. Ne oldu? şoförlerimiz azalmadı, mazot kullanıldı, tekerlekler yıprandı, el insaf! Müşteri değil bu, halk, kamu yararı var. Devlet vatandaşından para istedi. İzmir Büyükşehir Belediyesi karınca kararınca yardım verdik. Bütçemiz buna yetiyordu, bunu yaptık. İzmir Büyükşehir Belediyesi böyle bir karar almıştır. Yeni bir fiyat değişikliğine gitmiştir” ifadelerini kullandı.  

ASKIDA FATURA UYGULAMASINA KATILAN BİRİYİM
Hızal bir kez daha söz aldı ve “‘Sayın Özuslu devlet vatandaşından para mı alır?’ dedi. Ama belediye vatandaşından alıyor, paket alıyor. Halkın Bakkalı kötü bir uygulama mı? Bir meclis üyesi olarak Büyükşehir Belediyesi’nin askıda faturasına katılan biriyim ben. Doğru bir uygulamaydı. Keşke bir meclis üyesi arkadaşımız da merkezi hükümetin bu dayanışma kampanyasına katılmış olsaydı” dedi.

MHP’Lİ ŞAHİN: ZAMLAR YILBAŞINDA YAPILSAYDI OLMAZ MIYDI?
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Grup Başkan Vekili Selahattin Şahin de, “Bu zamların gerekli olduğu söyleniyor ama gerçekten bu pandemi döneminde insanlarımız zor duruma düştü. Arka sıradakiler bilhassa çok etkilendi, etkilenmeye devam ediyor. Hükümetimiz, Büyükşehir Belediyemiz insanlara yardım yaptılar. Ama bunlar ne kadar yeterli? Hala süreç bitmedi, zorda olan insanlar var. Bu İZSU zammı da, ESHOT zammı da yılbaşında yapılsaydı olmaz mıydı? Tamam belediyemiz de zor durumda ama belediyemiz de kamu” diye konuştu.

‘BELEDİYEMİZ BATMIŞ’ DEDİ SEFERİHİSAR ÖRNEĞİ VERDİ! 
AK Partili Meclis Üyesi Hüsnü Boztepe ise, “Mustafa Bey, öğrencilere zam yapmıyoruz diye konuştu. Kameralara bakarak öğretmenlere, 65 yaş üzerine de yok dedi. Çünkü geçen sene yaptınız. Onu niye söylemiyorsunuz? Belediyemiz batmış. Yoksa acilen bu kararı almazlar. Seferihisar gerçeği var. Seferihisar batmış. Şu an işçilerin parası ödenmiyor. Şimdi Büyükşehir Belediyesi’ni batıracaklar. 1 buçuk yıldır tüm borçlanma yetkilerine ‘evet’ dedik. Çünkü bu zor günler geçsin diye evet dedik. Sayın başkan bir mirasın üstüne kondu. 90 dakikayı olaylı yoldan iptal ediyor. İzmir bu kadar borçlanmayı hak etmiyor. Bu kadar kötü yönetilmeyi hak etmiyor. Burası Türkiye’nin üçüncü büyük meclisi… Sizde İzmir aşkı hiç yokmuş demek ki! Ben bunu anlıyorum. Sizin sıfırdan başladığınız bir bisiklet yolları var, o da trafiği allak bullak etmiş durumda. Buca metrosu, tramvay zaten Aziz Kocaoğlu projesidir. 1 buçuk yılda sıfırdan başlattığınız proje var mı? Süt Kuzu Projesi… Bana en az 10-15 CHP’li meclis üyesi bile sütün tadı bozuldu diyor. Süt kuzu projesini bile yerle bir ettiniz” ifadelerini kullandı.

MİNİ GERİLİM… SOYER’DEN BOZTEPE’YE: TERBİYESİZ DİYEMEZSİNİZ!
Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer, “Sözlerinizi toparlayın yoksa sözünüzü keseceğim. Çünkü gündem dışına çıktınız. Konunun Süt Kuzu Projesi ile ne alakası var?” dedi.  CHP’li Bülent Sözüpek de söz aldı ve “Bu ülke bu kadar borçlanmayı hak etmiyor. Bu ülkeyi yediniz bitirdiniz” açıklamasına imza attı. AK Partili Boztepe de, “Terbiyesiz” çıkışında bulundu. Başkan Soyer araya girdi ve “Terbiyesiz diyemezsiniz. Müdahale etmeyin. Size kimse müdahale etmedi” diye konuştu.

MHP’Lİ MERT: HER ŞEY DOĞRU HAKLISINIZ!
MHP’li Meclis Üyesi Osman Mert de, “Ülkedeki mali yapının belediyemize verdiği yükü göz ardı edemem. Ama maddi gücün altında ezilen vatandaşın bunu ödeyebileceği noktasında da düşünmek zorundayız. Vatandaş kanadından varsa bunun ertelenmesi gerektiğini düşünüyorum. Yoksa diğer tarafıyla her şey doğru haklısınız” dedi.

HIZAL-SOYER POLEMİĞİ!
Hızal üçüncü konuştu ve “Sonuç olarak 90 dakika kaldırıldı mı? Kaldırıldı. Siz bunu 120 dakikaya çıkarsanız da kaldırıldı. İlkler şehri İzmir zamlar şehri oldu” çıkışında bulundu. Bunun üzerine Soyer, “Hayır kaldırılmadı” cevabını verdi.

SOYER’DEN AK PARTİLİLERE: GERÇEKTEN MERAK EDİYORUM; SUSAMIYOR MUSUNUZ?
CHP’li meclis üyelerinin açıklamalarına AK Partili Özgür Hızal, Hakan Yıldız ve Hüsnü Boztepe’den sürekli tepkiler gelince Soyer bu kez, “Arkadaşlar niye müdahale ediyorsunuz? Susamıyor musunuz? Gerçekten merak ediyorum. Herkes birbirini dinliyor, lütfen siz de dinleyin” dedi.  

‘3 ARKADAŞ HER YERE ATLAMASINLAR’ SÖZÜ TANSİYONU YÜKSELTTİ
CHP’li Meclis Üyesi Kazım Çam’ın konuşması meclis salonunda tansiyonu yükseltti. Çam, “Hüsnü Bey’in İzmir aşkı körelmiş. Gökte Allah’ın çıkardığı gökkuşağına bile karşı. Öndeki 3 arkadaşa söylüyorum (Hızal, Yıldız ve Boztepe’yi kast ederek) her yere atlamasınlar. Ben bazen dinlemek istiyorum ama anlamıyorum” diye konuştu.  Çam’ın çıkışı sonrasında ortam gerildi. Hızal, “Bu mu nezaket?” bağırdı.  Sonrasında Soyer tarafları sakinleştirdi.

BELEDİYE BAŞKANIMIZIN KİŞİLİĞİNE SÖYLENEN SÖZLER BİZLERİ RENCİDE EDİYOR
CHP’li Grup Sözcüsü Nilay Kökkılınç düzenleme hakkında teknik bilgiler verdi. Kökkılınç’ın konuşması devam ederken AK Partili Boztepe müdahalede bulundu. Soyer de, “Gerçekten hayretler içindeyim. Yapmayın bunu, lütfen! Kimse bunu yapmıyor” dedi. Vergilerin yüksekliğinden söz ederek konuşmasını sürdüren Kökkılınç, “ÖTV ver diğer vergilerden belediyelerimiz çok ciddi etkileniyor. AK Partili arkadaşlardan bunun düzeltilmesi için adım atmalarını rica ediyorum. Ayrıca bazen mecliste belediye başkanımızın kişiliğine söylenen sözler biz CHP’lileri rencide ediyor” diye konuştu.  

BU ÇARKIN DÖNMESİ LAZIM!
Başkan Soyer de toplu cevap verdiği konuşmasında, “Kifayeti müzakere deme noktasına geldik. Birkaç noktayı açıklığa kavuşturmak istiyorum. Türkiye’deki 3 büyükşehirde en ucuz toplu ulaşım İzmir’dedir. Birinci saptama bu. Geçen yılın geçen dönemine göre, son 5 ay içinde 225 milyon TL’lik toplu ulaşım kaybımız var. Bu kayıp benim babamın parası değil. Hasılat kaybımız 225 milyon… Bu çok büyük bir kayıp... Pandemi nedeniyle… Sadece toplu ulaşım… Diğerlerini saymıyorum. Birçok şey var. Bu çok ciddi bir kayıp… Uzaydan gelmiyoruz derken kastettiğim şey şu, dolar, euro ve altındaki artışlar var. Türkiye’de her şeyin fiyatında çok ciddi bir artış var. Pazarda, mutfakta, her şeyde… Biz kamu yararı güden bir dernek, vakıf değiliz. Gelir gideri dengelemek zorundayız. Yatırım yapma, hizmet üretme mecburiyetimiz var. Bu çarkın dönmesi lazım… Belediye bağış istemedi. Biz gücü olanla ihtiyacı olanı buluşturduk. Biz sadece koordinasyonu üstlendik. Türkiye’de kimsenin yapmadığı şeyi biz yaptık. Biz bağış toplamadık. Üretici pazarının reklam olsun diye Kadifekale’de açtığımızı söylediniz. O hat oraya zaten çalışıyordu. Oradaki insanlara bir sorun bakalım pazarın hayatlarına etkisi ne oldu? İzmir’in neresine pazar açarsanız açın, otobüs gidecek. Oraya otobüs çıkarıyorsunuz söylemi de doğru değil. İZBAN’ın İzmir’deki toplu ulaşımdaki payı yüzde 14… Ağırlık ESHOT’ta… İzmir Büyükşehir Belediyesi Türkiye’de kendi metro hattını yapan tek ildir. Başka bir tane il gösteremezsiniz ki kendi bütçesiyle o şehirde metro yapmış olsun. Böyle bir şehir yok. Sadece İzmir şehri kendi öz gücüyle yapmıştır. Yat ÖTV’de yüzde 1 ödüyor. Biz yüzde 18 ödüyoruz. Biz bunu cumhurbaşkanımıza kadar taşıdık. Hakkaniyetse biz bunu talep ediyoruz. Buna hakkımız var. 300 milyon TL’den düşürün ÖTV, KDV indirimini… Bunu vatandaşımıza yansıtalım.  Arkadaşlarımız nezaket, emek gösteriyor. Bu çatı altında nezaket çok önemli… Hüsnü Bey, ‘Seferihisar’ı batırdı, şimdi İzmir’i batıracak’ dedi. Seferihisar’da 2009’dan beri oy oranımız arttırdım. İzmir’de de yüzde 58 oy aldım. Bu, İzmirliye saygısızlık olur. Böyle bir değerlendirmeyi ne Seferihisarlı ne İzmirli ne ben hak ederim. Seferihisarlıya sormak lazım. Üreticiye, işçisine, emlakçısına sormak lazım. Seferihisar 10 sene önce neydi, şimdi ne oldu? Bunun cevabı 10 senedir artan oy oranıdır. Seferihisar’ı iyi yönetmediniz,  İzmir’i de iyi yönetmiyorsunuz demek var. Seferihisar’ı batırdınız şimdi İzmir’i batıracaksınız demek var. Üsluptan kastım bu. Bu çirkin bir üslup! Kimse kimseye böyle bir üslupla hitap edemez. Gençler siyasete girmiyor. Bu ayıp bir şey! Empati yapalım. Bu dili bu çatı altında kullanmayalım. Dışarıda neyse hesabımız görürsünüz. Biz İzmir’in seçilmiş en üst organı olarak bu tabloyu göstermeye hakkımız yok. Bu yakışıksız bir üslup” ifadelerini kullandı.

YENİ UYGULAMA: ARTIK 90 DAKİKA YOK 120 DAKİKA VAR
Böylece, “Geçerli Mevcut Toplu Ulaşım Fiyat Tarifesinin incelenerek, 01/09/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeni tarifenin belirlenmesinin, Plan ve Bütçe Komisyonunca; Adalet ve Kalkınma Partisi mensubu Meclis Üyelerinin muhalefet şerhine karşılık “90 dakika uygulamasının 120 dakika şeklinde güncellenmesi ve tarifenin uygulanması” şeklindeki görüş doğrultusunda oyçokluğu ile uygun bulunduğuna, Tüketiciyi Koruma Komisyonunca; Plan ve Bütçe Komisyonunun görüşü doğrultusunda oyçokluğu ile uygun bulunduğuna ilişkin Müşterek Rapor” ifadeleriyle meclis gündemine gelen madde AK Parti’nin ‘hayır’ tercihiyle birlikte oy çokluğuyla kabul edildi.

DÜZENLEME İÇERİĞİ
1 Eylül’den itibaren uygulama girecek düzenlemeye göre; tam tarifede ilk biniş ücretine 10 kuruşluk indirim yapıldı. 90 dakika içindeki ilk iki aktarmaya 50’şer kuruş ödenmesi kararlaştırıldı. Öğrenci, öğretmen ve 60 yaş tarifelerinde herhangi bir değişiklik yapılmadı. İlk biniş ücreti 3.56 TL’den 3.46 TL’ye çekildi. Birinci ve ikinci aktarmalarda 0.50 TL aktarma ücreti alınacak. İkiden sonraki aktarmalardan ücret alınmayacak.