Konak'ta 'tarihi' dönüşüm: Silahhane'den Sanathane'ye!

Konak Belediyesi’nin 1800’lü yıllarda konut olarak inşa edilen, yakın geçmişte silah imalathanesi olarak kullanıldığı için bölge halkı tarafından Silahhane olarak adlandırılan iki katlı tarihi binayı ve avlusunu restore ederek kente kazandırdığı Sanathane Gösteri Sanatları Merkezi düzenlenen törenle açıldı.



Aynı zamanda Konak Belediyesi’nin Kent Tarihi Birimini de barındıran merkezin açılışına ev sahibi Konak Belediye Başkanı Abdül Batur’un yanı sıra İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve eşi İzmir Köy-Koop Birlik Başkanı Neptun Soyer, CHP İzmir İl Başkanı Deniz Yücel, siyasi partilerin ilçe başkanları, İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürü Murat Karaçanta, İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Dilek Gappi, İzmir Esnaf Ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Zekeriya Mutlu, Konak Belediyesi Meclis Üyeleri, konsoloslar, basın temsilcileri ve gazeteciler, akademisyenler, oyuncu ve yönetmenler, birlik, oda ve dernek başkanları, sivil toplum ve demokratik kitle örgütleri temsilcileri ve sanatseverler katıldı. Kısa film gösterimiyle başlayan açılış töreninin sunumunu ise Mülkiyeliler Birliği Derneği İzmir Şubesi Başkanı Nazlı Kayı gerçekleştirdi.

Silahhane’den Sanathane’ye

Konak Belediyesi’nin sanata ev sahipliği yapacak, yeni bir çekim alanı oluşturacak merkezi Sanathane’nin açılışında konuşan Konak Belediye Başkanı Abdül Batur, tarihi bir binayı daha kente kazandırmaktan onur duyduklarını belirtti. Başkan Batur, “Yerel yönetim olarak koruma ve işlevleştirme bilinciyle çalışmalarımızı yürütüyoruz. ‘Birlikte Konak’ diyerek çıktığımız bu yolda Basmane’yi, özellikle de bu bölgeyi İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Tunç Soyer önderliğinde, hemşehrilerimizle birlikte yaşatma kararını aldık. Bu, seçim beyannamemizde de ortak olarak yer alıyor. Ayda en az bir, iki kez buradaki mahallelerde dolaşıyoruz ve buradaki sıkıntıları aşmaya çalışıyoruz. 1800’lü yıllarda konut olarak inşa edilen, yakın geçmişte silah imalathanesi olarak kullanıldığı için bölge halkı tarafından Silahhane olarak adlandırılan iki katlı tarihi binayı, belediyemizin çabaları sonucu kültür ve sanat merkezi olarak kente kazandırdık. Silahhane ismi hiç hoş çağrışım yapan bir isim değil. Biz bu mekânı Silahhane'den Sanathane’ye dönüştürdük. Konak Belediyesi Sanathane Gösteri Sanatları Merkezinin açılışını gerçekleştirmekten büyük onur duyuyoruz” diye konuştu.

Nostalji yaşatacak

Başkan Batur Sanathane’nin bir dönemin unutulmaz etkinliği açık hava sinemalarının nostaljisini yaşatacak şekilde tasarlandığını ve bu kültürü yeni nesillere aktaracağını ifade etti. Sanathane’nin Basmane’de olmasının ise ayrı bir önemi olduğunu söyleyen Batur, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bir döneme tanıklık etmiş, İzmir’in yaşam kültürünün unutulmaz açık hava sinemalarının nostaljisini günümüze taşıyacak olan Konak Belediyesi Sanathane Gösteri Sanatları Merkezi, İzmir’in tarihi semti Basmane’ye yeni bir vizyon kazandıracak. Eminim ki, burası kentimizin yeni buluşma mekânlarından biri olacak. Bu akşam açılışını gerçekleştirdiğimiz yeni kültür sanat mekânımızla İzmir'e yeni bir merkez kazandırmanın gururunu yaşıyoruz. Bu mekânın Basmane'de olması ise bizler için apayrı bir önem taşıyor, çünkü İzmir'in kalbi Konak'ta mahalle kavramı ilk olarak 16. yüzyılın ilk yarısında Basmane’de başlar. İzmir’in bir diğer ilki de 1895 yılında sinemanın icadından sonra, bu topraklarda ilk film gösteriminin 1896 yılının sonlarında yine İzmir’de yapılmış olmasıdır. Sinema kültürü 1950’li yıllarda açık hava sinemalarıyla bambaşka bir boyut kazandı. Genellikle mahalle aralarında yer alan yazlık sinemalar İzmirliler için sıcak yaz akşamlarında tercih edilen bir eğlence halini aldı. 1970’lerde İzmir’deki açık havca sineması sayısı 85’lere çıktı. ”

Kültür ve sanata ev sahipliği yapacak

Sanathanenin açık hava sinemasının yanı sıra sanatın birçok dalına ev sahipliği yapacağına da dikkat çeken Başkan Batur, merkezin Kent Tarihi Birimini de içinde barındırdığını belirtti. Öte yandan merkezde sanat kurslarının da düzenleneceğini müjdeledi.

Belediyenin öz kaynaklarıyla yapıldı

Başkan Batur, işlevsel olduğu kadar göze de hitap eden tasarımıyla dikkat çeken merkezin bahçe bölümünün tamamen belediyenin öz kaynaklarıyla yapıldığını söyledi. Seyircilerin oturduğu bankların belediyenin atölyelerinde yapıldığını, yer döşemelerinde ise daha önceki yol ve kaldırım çalışmaları sırasında sökülen parke taşlarının kullanılarak ciddi tasarruf sağlandığını açıkladı.

Sanata mekân olacak

Sanathane’nin İzmir’de sanatın yeni mekânı olacağını belirten Başkan Batur, “Sanat toplumları geliştirir, birlikte yaşama duygusunu artırır. Bireylerin birbirlerini anlamalarını sağlar. Sanatçı, sanatını gerektiğinde sanat için, başka bir zaman ise insanlık yararına yapar. Bulunduğu toplumun sorunlarını dile getirerek, bu sorunların çözümü için topluma rehber olur. Sanathane binamız işte bu yüzden önemli... Hem sanatçılarımıza sanatlarını sergilemek için mekân olacak, hem de kentlimizin kültür sanat hayatına, yaşamdaki gelişmesine katkı sağlayacak” diyerek Sanathanenin yükleneceği önemli işlevi vurguladı.

Sanat ile uygarlık yolunda

Başkan Batur, Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün sanata verdiği önemi de bir kez daha hatırlatarak, “Bizler sanat ile uygarlık yolunda ilerlemeye devam edeceğiz. Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün o meşhur sözünü asla unutmayacağız; ‘Sanattan mahrum bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir’. Konak'ta sanatın ve sanatçının ruhunu hep yaşatacağız” dedi.

Tarih günümüzle ve sanatla bütünleşiyor

Kemeraltı’nın UNESCO Dünya Mirası kalıcı listesine hazırlandığı, kent turizminin öneminin daha çok anlaşıldığı günlerde Konak Belediyesi olarak tarihi binaların restorasyonu ve kente kazandırılmasına hız verdiklerini belirten Batur, şunları söyledi:

“UNESCO Dünya Mirası listesine sokabilmek için Bakanlığımız, Valiliğimiz, Büyükşehir Belediyemiz ve ilgili kuruluşlarla omuz omuza çalışıyoruz. Dünya Mirası olursa Tarihi Çarşımız farklı yere gelecek, kent turizmi açısından daha fazla katkı sağlayacak. Yine elimizden geldiğince özellikle Büyükşehir Belediye Başkanımız Tunç Soyer önderliğinde ve Valiliğimizle tarihi yaşatma peşindeyiz. Kemeraltı’nda iki tarihi binamızın daha restorasyonuna başlıyoruz. Bu binalar da kentlimizin sanat kültür hayatına ve gelişmesine hizmet edecek. Göreve geldiğimizden bu yana 5 önemli tarihi yapıyı restore ettik ve kentlimizin hizmetine sunduk. Buraya çok yakın olan tarihi Kıllıoğlu Hamamı’nın da restorasyonuna devam ediyoruz. Tarihi hamam da tamamlandığında sanatın hizmetinde olacak.”

Tunç Soyer: Gurur duydum

Açılışta konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Sanathane Gösteri Sanatları Merkezinin gurur kaynağı olduğunu ifade ederek “Abdül Başkanıma hem çok teşekkür ediyorum hem çok gurur duyduğumu ifade etmek istiyorum. Bu mekânın hazırlık çalışmaları sırasında gezdirmişti, gözlerime inanamamıştım, buradan ne çıkacak diye de çok heyecanlanmıştım. Bitmiş halini görmek son derece mutluluk verici. Sinema hakikaten hepimizin hayatında unutulmaz anılar bırakan bir sanat dalı. Benim yaşımdakiler gayet iyi biliyor; çocukluğumuzun, gençliğimizin en tatlı anlarına şahitlik ettiği bir sanat dalı. Ve İzmir açık hava sinemalarıyla çok iyi bilinen bir kentti. Çok sayıda açık havası sineması olduğunu biliyorum. Bu bölgede özellikle İzmir’e iz bırakmış sinemalar var” dedi.

İzmir’in kalbi olan tarihi aks

Konak Pier’den başlayıp Kemeraltı’ndan geçen ve Kadifekale’ye çıkan aksın İzmir’in kalbi olduğunu ve burada tarihi gün ışığına çıkarmak için çalıştıklarını belirten Başkan Soyer sözlerine şöyle devam etti:

“İzmir, hiç tereddütsüz, dünyanın en güzel şehirlerinden biri. Ama İzmir’in içinde bir başka nokta var ki, o da İzmir’in denizden kapılarından biri olan Pier ile başlar, Saat Kulesi, Kemeraltı, Havra Sokağı, Agora, İkiçeşmelik ve Kadifekale’ye çıkan aks… Bu aks aslında İzmir’in kalbidir ve İzmir için kaldıraç olabilecek bir akstır; çünkü bu aks tarihin en büyük ve en eski açıkhava alışveriş merkezi olan Kemeraltı’na ev sahipliği yapar. Ve Kemeraltı’nı gün ışığına çıkarmak hepimizin boynunun borcu. Adeta Alaaddin’in sihirli lambası gibi bodrumda tozlar içinde kalmış ve şimdi o tozu silkeleyerek, onun içindeki gücü gün ışığına çıkarmak için bir yolculuk yapıyoruz. Bizim de üzerimize düşen bu konuda çok kritik noktalar var, bunları gün ışığına çıkarmaya çalışıyoruz.”

Tarihi Agora’nın yanındaki katlı otopark yıkılacak

Yıldız Sineması’nı ve Bıçakçı Han’ı kamulaştırdıklarını, orada da Sanathane benzeri bir yapıyı hayata geçirerek İzmir’in o hafızasını tazeleyeceklerini vurgulayan Başkan Soyer, “Aynı şekilde İkiçeşmelik’te devam edin Agora’nın yanından Kadifekale’ye geldiğinizde, 20 bin kişilik bir amfi tiyatroyu gün ışığına çıkarmak istiyoruz. Adeta kış uykusuna yatmış tiyatro gün ışığına çıkacak ve İzmirlilerle tekrar buluşacak, olağanüstü bir Körfez manzarası eşliğinde yine İzmirlileri sanatla buluşturacak, ikinci bir Efes benzeri bir yapı ortaya çıkacak” dedi. Soyer, tarihi Agora’nın yanı başındaki katlı otoparkın da yıkılacağını müjdeleyerek şunları ekledi:

“Agora’nın hemen yanında katlı otopark var biliyorsunuz; iki senedir yasal prosedürlerini tamamlayıp yıkmak için canla başla çalışıyoruz. Sonunda yıkacağız, mutlaka yıkacağız ve orası bir kültür, arkeoloji parkına dönüşecek.”

Cumhuriyetin ikinci yüzyılı UNESCO ile taçlanacak

Kemeraltı’nın UNSECO yolculuğunun önemine de dikkat çeken Başkan Soyer, Cumhuriyetin ikinci yüzyılını UNESCO ile taçlandırmak istediklerini ifade etti ve “Kemeraltı’nı dünya mirası listesine sokmak için bakanlığımızla, valiliğimizle, kültür turizm müdürlüğümüzle birlikte bir çalışma yürütüyoruz. Ve diliyorum ki ağustos ayında bununla ilgili çok somut bir adım atacağız. Cumhuriyet’in ikinci yüzyılına girerken de UNESCO markasıyla, adıyla taçlandıracağız” dedi.

“Sanatla nefes almaya devam edeceğiz”

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, başta Konak Belediye Başkanı Abdül Batur olmak üzere Sanathanenin kentle buluşmasında emeği geçenlere teşekkürlerini ilettiği konuşmasını şöyle sonlandırdı:

“Bugün tüm bu heyecanı yaşamamıza vesile olan Abdül Başkanımıza ve onun çok kıymetli çalışma arkadaşlarına huzurlarınızda çok kocaman bir teşekkür etmek istiyorum. İyi ki varlar, iyi ki bu güzel yapıyı gün ışığına çıkardılar, İzmirlilerle buluşturdular. Her birine teşekkür çok ediyoruz, emeklerine sağlık. Sanatla nefes almaya devam edeceğiz. Kimse enseyi karartmasın, bu güzelim coğrafyada atalarımızın bıraktığı mirasa ve çocuklarımızın geleceğine sahip çıkarak çok daha güzel bir memleketi hep beraber kuracağız.”