Meclis raporu: ‘Emsal’ ve ‘yatırım’ tartışması, sermaye artırımı kararları!

GERÇEKİZMİR - İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi ağustos ayı son birleşimi Başkanvekili Mustafa Özuslu idaresinde gerçekleştirildi. 

Kültürpark’taki yeni meclis salonunda gerçekleşen oturuma ‘yeni emsal artışı düzenlemesi’ ve Narlıdere Metrosu ekseninde ‘yatırım’ tartışmaları damga vurdu. Oturumda ayrıca 3 Büyükşehir şirketi için sermaye artırımı kararı alınırken, istifa sonrası ilgili komisyonlar için yeni üye de seçildi. 

Oturumda gündeme İzmir’de 30 Ekim 2020 yılında meydana gelen depremin ardından mağdur olan vatandaşların evlerinin yeniden inşası için alınan emsal artışı kararının TMMOB’un açtığı dava sonucu iptal edilmesi sonrası Büyükşehir Belediyesi tarafından yeniden hazırlanan düzenleme gündeme geldi. 

Bayraklı’da orta ile ağır hasarlı binalar ile riskli binalarda, kent genelinde ise orta ve ağır hasarlı binalarda ada bazlı yüzde 20 emsal artışını öngören düzenleme meclisten oy birliğiyle geçerken tartışmalara da neden oldu. 

AK Parti Grubu emsal düzenlemesi için verdikleri önergeleri gündeme getirerek düzenlemenin kent genelinde riskli binaları kapsamamasını eleştirdi, CHP cephesinden eleştirilere tek tek yanıt geldi. 

YILDIZ: 130 METRE UZAKLIKTAKİ BİNA YARARLANAMIYOR
Düzenlemeye dair ilk sözü alan AK Parti Grup Sözcüsü Hakan Yıldız, “Keşke bizim verdiğimiz önerge komisyonlarda görüşülseydi ve burada oylasaydık. Orta ve ağır hasarlılar dışındaki riskli binalar için 30 ilçeyi kapsayan önergenin hızlı bir şekilde gündeme alınması gerekiyordu. Çünkü bakın bir örnek vereyim. Bornova Ergene Mahallesi’nde belediye blokları diye anılan bir yer var, Bayraklı sınırına 130 metre uzaklıkta. Burada 9 bloğun 4’ü orta hasarlı. Çıkardığımız bu önergeyle Bayraklı’ya verdiğimiz hakları Bornova’ya vermeyerek insanların sorununu çözer noktada bir irade koymadık. Bu önergeyi bir fırsat gördük, yeni bir önerge verdik. Bu ciddi bir sorun. Ben burada direnci anlamış değilim. Buradaki vatandaş diyor ki, ‘130 metre ötedeki bir parsel riskli yapıya girip ada bazında dönüşümü sağlarken biz 1.5 yıldır ilerleyemiyoruz’ diyor. Bu arada uygulamaya esas problemlerimiz de var. Yan yana farklı farklı binalar inşa etmeye izin veriyoruz. Oysa ki bütünsellik teşkil etmesi gerekiyor” açıklamasını yaptı. 

AYDIN: BÜTÜN SORUNLARI DEĞİL ACİL SORUNLARA DERMAN OLSUN DİYE... 
CHP Grup Başkanvekili Murat Aydın ise konuşmasında, “Bu önerge benzerleri gibi ortaya çıkan bir sorunu çözmek için oluşturduğumuz istisnai bir önerge. İmar mevzuatındaki ana ilkelerin dışına çıkmadan istisnai bir düzenleme. Dolayısıyla bunun bütün sorunlara derman olmasını değil acil sorunlara derman olmasını beklemeliyiz. Elbetteki bu düzenlemenin eksiklikleri veya yeterince sorunu çözmediği alanlar vardır ve olacaktır da ama meclisimizin de Büyükşehir Belediyesi’nin de iradesi bu konuda sorunları olabildiğince çözme noktasındadır. Bildiğiniz gibi bu konu yargıya da taşındı. Dolayısıyla konunun hem hukuki hem imar planlama açısından sorunlu olduğu bir gerçektir. Ama hepimiz bu sorunu çözmek için gayret içerisindeyiz. Yasal çerçeveyi aşan bir düzenleme yapıp yargısal olarak bir iptalle karşılaşınca sorun iyice içinden çıkılmaz bir hal alıyor. O yüzden ben bu önergeye emek veren herkese teşekkür ediyorum. En azından bu sorunu çözmek için belli bir aşamaya gelmiş olacağız” ifadelerini kullandı. 

HIZAL: YAPMAK İÇİN YAPARSANIZ ÇÖZEMEZSİNİZ! 
AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal ise konu hakkındaki açıklamasında şunları kaydetti: Bu istisna Bayraklı’ya var da Bornova’ya, Karşıyaka’ya olmayacak mı? Biz bu tarz istisnai düzenlemeleri neden yapıyoruz? Yaşadığımız deprem nedeniyle yapıyoruz. Evet Bayraklı’da yıkım çok daha yoğundu ama yaşanacak başka bir depremde Bornova’nın Bayraklı gibi etkilenmeyeceğinin garantisini kim verebilir? Burada temel sorun Büyükşehir Belediyesi’nin böyle kriz anlarında günü kurtarma çabası dışında temel çözümler üretmiyor olması. Biz bu önergeyi çok önceden verdik ama burada tartışılmadı bile! Bu istisnayı sadece bir ilçeye yönelik yaparsanız o zaman Büyükşehir Belediyesi olmanın bir anlamı kalmaz. Birşeyi yapmak için yaparsanız sorunu çözmezsiniz. Övünerek kurduğunuz halk konut projelerinde bile alınmış ruhsat sayısı 5-6... Reklamı, PR’ı ama sonuç yine yok! 

AYDIN: BÖYLE SÖYLEMEK KENDİ EMEKLERİNE YAZIK!
AK Partili Hızal’a yanıt veren CHP’li Aydın, “Meselenin zor bir konu olduğunu basitçe anlatmaya çalışıyorum. İstisnai dediğimiz şeyin ne olduğunu kendisi de biliyor. Varolan düzenlemelerin bize çizdiği çerçeveye karşı bahsettikleri zaruret haline karşı bir düzenleme yapıyoruz. Bu konunun ne kadar zorlu olduğu yargı süreçleriyle de görüldü. Mahkemelerin verdiği kimi farklı kararlar var. Çünkü tartışılması gereken bir konu ama İzmir Büyükşehir Belediyesi hiç bir faaliyetini günü kurtarmak için yapmaz. Hepsi belli bir strateji içerisinde ve belli bir çerçeveyle yürüyor. Ama şunu tekrar söyleyelim bu ülkenin kentsel dönüşüm sorununda, bu ülkenin deprem yönetmeliği sorununda bütün yükümlülüğün yerel yönetimlere bırakılmaması konusunda herkes heralde hem fikirdi. Mesela Bayraklı afete maruz bölge ilan edilmedi, krediyle ilgili düzenlemeler yapılmadı. Biz hiçbir şeyi yapmak için yapmadık. Her berabere konuştuk, tartıştık. Arkadaşlarımızın kendi emeklerine de yazık böyle söylemek. Depremin maruz bıraktığı bölgeyle ilgili yapılan düzenlemenin diğer bölgelerle farklılıkları her bölgenin kendisiyle ilgili bir değerlendirme sonucudur ve Bayraklı için yapılan düzenlemenin bile yargıda nasıl bir reaksiyona yol açtığını gördük. Bu düzenlemeyi imar mevzuatı çerçevesi içerisinde yapmak zorunda olduğumuzu herkes biliyor. Bunu aşarsak ortaya çıkacak hukuki koas yurttaşlar için daha fazla zarar verici hale gelecektir. Ama şunu söyleyelim tekrar, elbetteki 30 ilçemizde pek çok binanın dönüşüme ihtiyacı var. Bu dönüşüm de pek çok modeli ve unsuru var. Bizim burada vereceğimiz bir imar artışıyla ya da emsalle tek başına çözülebilecek bir meseleden bahsetmiyoruz. İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı ve idaresi ve İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi tüm gruplarıyla bu sorunu çözmek için elinden gelen gayreti gösteriyor” diye konuştu. 

Bu açıklama sonrası bir kez daha söz alan AK Partili Hızal’dan, “Biz burada eleştirilerimizi çok iyi niyetle yaptık ama elbetteki Büyükşehir Belediyesi’nin 4.5 yıllık performansı açısından ortaya bir tablo koymak zorundayız. Ben o yüzden bir iş yaparken yapmak için yapılmasın diyorum. Elbetteki hukuki zorlukların farkındayız ama doğru eleştiri yapmak lazım. Sayın Aydın bizim eleştirilerimiz üzerinden eleştiriler yapıyor ama deprem sonrasında afete maruz bölge ilan edilmez, genel hayata etkinlik kararı alınır. O başka birşeydir. Biz meclis üyesiyiz dolayısıyla burada Büyükşehir’in yaptıklarını ve yapmadıklarını konuşacağım” mesajları geldi. 

ŞİMŞEK: RANT YARATMAKTAN KORKMAYIN! 
Tartışmada MHP’li Meclis Üyesi Hakan Şimşek de söz aldı. MHP’li Şimşek, “Bu konu 2 yıl sonunda belli bir aşamaya geldi ama başka taraflarda mağduriyetler oluşturduk. Bu meclisin bu kararını gözden geçirmesi gerekiyor. Belediyeler ya da kamu kurumları rant oluşturmaktan korkmamalı. Rant oluşturduğunuz bir unsur bir elin parmağı kadar kişiye uygulanıyorsa bu sorumsuz bir davranış olur ama 4 milyon insanın faydasına birşeyse bundan ürkmememiz lazım. Böyle bir kaygı varsa bundan ürkmeyelim, tavsiyem budur” dedi. 

AYDIN’DAN DETAYLI AÇIKLAMA 
Bu mesajların ardından CHP’li Aydın bir kez daha söz aldı ve şunları söyledi: Neyi tartıştığımızı bir özetlemek isterim. Deprem sonrasında oluşan hasar ve risk karşısında ne yapabiliriz diye konuştuk tüm gruplar olarak. Ve şuna karar verdik: Bayraklı ilçesi görece planlarını ve yerleşimini, kentsel boşlukları da geniş tutarak sağlamış durumda. Bu ilçe depremde de çok daha fazla hasar gördüğü için orta, ağır hasarlı binalar ve riskli yapılar için ilave bir emsal artışı verdik. Diğer 29 ilçe için ise ağır hasarlı binalar ve orta hasarlı binalar için ilave bir emsal verdik. Riskli yapılar için bir düzenleme yapmadık. Tartıştığımız şey bu. İki tane sorunla karşı karşıyayız. Hukuki sorun şu ki, Bayraklı’da görece daha kolay olmasına rağmen bu kararı almak yargı bu konuda tereddütlü davrandı, yürütmeyi durdurma verdi, hala kesin hükümle bitmiş değil. Ama diğer ilçeler bakımında ağır ve orta hasarlı binalar için bile yürütmeyi durdurma eğilimi gösterdi. Dolayısıyla bizim bütün ili kapsayan ve bütün riskli yapıları kapsayan bir artış vermemizin hukuk karşısında sorunlu olduğunu anlamamızı sağlıyor bu. Diğer sorun şehircilik ve imarla ilgili. Mesele şu zaten yoğun yapılaşmanın olduğu yerlerde hiç bir yol genişletme, yeşil alan yapmadan olduğu gibi yüzde 20 artırmanın şehircilik bakımından yaratacağı sorunları işaret etmeye çalışıyoruz. Bunu yargı sürecindeki bilirkişi raporları da söylüyor. 

ÖZUSLU: ACABA HANGİSİ DOĞRU? 
Başkanvekili Özuslu ise, “Mekansal yoğunlukları artırmanın bir bedeli vardır. Ama bir de Hatay’ı, Antep’i, Maraş’ı, Adıyaman’ı düşünün. Orada gerçekten mekansal yoğunluğu artırarak içinden yürüyerek çıkacakları binalar yapmış olsaydık... Acaba hangisi doğru olan? Bu soruyu da böyle ortaya bırakıyorum” mesajını verdi. 

NARLIDERE METROSU KREDİSİNE ONAY 
Yapımı 2023 yılı içerisine tamamlanması beklenen Fahrettin-Altay Narlıdere İstihkam Okulu Hafif Raylı Sistem Hattı Projesi’nin son virajında kullanılmak üzere Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan 30 milyon euroluk kredi için Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan gelen onayın ardından Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’e verilen yetki de meclisten oy birliğiyle geçti. 

HIZAL: BUCA’DA BU PERFORMANS OLURSA BÜYÜKŞEHİR BATAR! 
Konu hakkında söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Hızal, “Narlıdere Metro inşaatının başlangıç tarihi 4.6.2018... Aziz Bey döneminde başlamış. Bu tarz metro inşaatları başladığında finansmanı da hazır olur. Bunun da başladığında finansmanı hazırdı. Öngörülen bitiş tarihi de 2021’miş ama sonra bir uzatma alınmış. 22.11.2022 tarihine uzatılmış. Gerekçesi müteahhit ihbarları, değişiklik talimatları ve pandemi. İkinci uzatma alınmış, 27.2.2023 tarihine. Gerekçesi de ödemelerdeki gecikme. Önümüzdeki 30 Ağustos’a kadar bir uzatma daha alınmış, bunun gerekçesi de ödemelerdeki gecikme. Narlıdere Metrosu’nun bitirilememesinin nedeni bugün oyladığımız 30 milyon euro değil! Bunun 300 milyon liradan fazlası zaten firmaya olan borç. Ama mesele şu, 30 milyon euro işin aksamasından dolayı, Büyükşehir tarafından ödememelerin zamanında yapılamamasından dolayı kullanılamamış. Dolasıyla sürekli ‘Biz engelleniyoruz’ demek doğru bir yaklaşım değil. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı zaten herhangi bir bakanlıktan çok rahat randevu alabilir. 752 gün gecikmiş bir projeden bahsediyoruz. Ben kürsüden inşaat durdu dediğimde o tiyatro oynandığında da yüzde 95’i bitmişti, bugün de yüzde 95. Narlıdere Metrosu gibi inşaatı kısmen daha kolay olan bir inşaatı bu kadar geciktiren Büyükşehir Belediyesi inşaatı görece daha zor olan Buca Metrosu’nda bu performansı gösterirse bu sefer gerçekten batar” dedi. 

AYDIN’DAN ‘ŞEHİR HASTANESİ’ KONTRASI! 
Hızal’a yanıt veren CHP Grup Başkanvekili Aydın, “Narlıdere Metrosu’nda inşaat durdu iddiasına verilen cevap bu mecliste verilen en güzel cevaptır. O günden sonra söylediği birşey vardı, ‘Madem ki çalışmaya başladınız, demek ki biz söyledikten sonra çalışmaya başladınız’ dedi. Şimdi ben de şunu mu söyleyeyim: 5 aydır imzayı atmıyordunuz, tepkimizi gösterince imzaladınız. Böyle mi yaklaşayım? İzmir halkının 15 gün 1 ayda bitirilecek bir talebi 5 ay geciktirilerek imzalandığı için şükran mı duymalıyız? Yine de duyuyoruz, teşekkür ediyoruz yine de hakkımızı teslim ettikleri için. Sayın Hızal 752 gün gecikme dedi. 2013’te temeli atılan Bayraklı Şehir Hastanesi’nin 30 ayda biteceği söylendi. Bugün itibariyle 2700 gün gecikmeye rağmen hala açılmamıştır. Artık hızlı olmayan bakanlığın hala İzmir-Ankara hızlı treni dediği hattın bütün seyrini burada anlattım. Milyar milyar yatırımların listesini istedik hala göremedik. Herhalde Kuzey Ege Otoyolu’nun bütün güzergahını İzmir’e yatırım olarak saymıyorlar. Saydıkları Sabuncubeli Tüneli, Konak Tüneli... Şunu anlatmaya çalışıyorum siyasi iktidarın yaratıp derinleştirdiği ekonomik kriz merkezi hükümetin yatırımlarını da İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yatırımlarını da etkilemiştir. Ekonominin yarattığı bu durumun faturasını bize saymasınlar. Yine de o imza için teşekkür ederiz ve dileriz İzmir halkının yararına olan katı atık bertaraf tesisi için İl Tarım Müdürlüğü’ün imzası başta olmak üzere tüm yatırımlar için engelleme demeyeyim de yavaşlatmak hastalıklarından vazgeçsinler” diye konuştu. 

3 ŞİRKET İÇİN SERMAYE ARTIRIMI 
Oturumda Büyükşehir Belediyesi’nin 3 şirketi İZULAŞ, İZFAŞ ve ESHOT için sermaye artırımı kararları gündeme geldi. Kararlar AK Parti ve MHP grubunun ret oylarıyla komisyonlardan geldiği şekliyle oyçokluğuyla kabul edildi. 

Sermaye artırımı kararları şöyle detaylandırıldı: 
Belediyemizin iştiraki olan İZULAŞ A.Ş’nin 10/08/2023 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında alınan karar doğrultusunda, Belediyemizin İZULAŞ A.Ş içerisindeki sermaye payının korunabilmesi için; sermaye azaltımından payına düşen (%89,80'ine tekabül eden) 1.176.829.000,00-TL olan sermaye miktarının 359.200.000,00-TL azaltılarak 817.629.000,00-TL'ye indirilmesi, eş zamanlı olarak sermaye artırımından payına düşen (%89,80'na tekabül eden) 224.500.000,00-TL'lik rüçhan hakkının kullanılarak sermaye artışına iştirak edilmesi ve sermaye payının 1.042.129.000,00-TL'ye çıkarılmasının oyçokluğu ile uygun bulunduğuna ilişkin Plan ve Bütçe – Şirketler Komisyonları Raporu. (Destek Hizmetleri Dai.Bşk.E.1488175)
Belediyemizin iştiraki olan İZFAŞ A.Ş’nin 10/08/2023 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında alınan karar doğrultusunda, Belediyemizin İZFAŞ A.Ş içerisindeki sermaye payının korunabilmesi için payına düşen (%99,95704'üne tekabül eden) 252.400.882,00-TL olan sermaye miktarının 99.957.040,00-TL azaltılarak 152.443.842,00-TL'ye indirilmesi ve eş zamanlı olarak sermaye artırımından payına düşen (%99,95704'üne tekabül eden) 99.957.040,00-TL rüçhan hakkının kullanılarak sermaye artışına iştirak edilmesi ve sermaye payının 252.400.882,00-TL' ye çıkarılmasının oyçokluğu ile uygun bulunduğuna ilişkin Plan ve Bütçe – Şirketler Komisyonları Raporu. (Destek Hizmetleri Dai.Bşk.E.1489094)
ESHOT Genel Müdürlüğünün sermaye ortağı İZULAŞ A.Ş’nin 10/08/2023 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında alınan karar doğrultusunda, ESHOT Genel Müdürlüğü’nün İZULAŞ A.Ş. içerisindeki payına düşen (%9,6’sına tekabül eden) 125.808.000,00-TL olan sermaye miktarının 38.400.000,00-TL azaltılarak 87.408.000,00-TL’ye indirilmesi ve eş zamanlı olarak 24.000.000,00-TL arttırılmak suretiyle 111.408.000,00-TL’sine arttırılmasının oyçokluğu ile uygun bulunduğuna ilişkin Plan ve Bütçe – Şirketler Komisyonları Raporu. (ESHOT–Mali Hizmetler Dai.Bşk.E.153890/E.1493661)

İSTİFA SONRASI YENİ KOMİSYON ÜYELERİ 
Büyükşehir Meclis Üyesi Alpaslan Bilen’in CHP’den istifa etmesi sonrası oturumda görev aldığı komisyonlar için yeni üyeler seçildi. Buna göre CHP Grubu’ndan Çevre-Sağlık Komisyonu’na Birgül Sural Üner, Deprem ve Afet Komisyonu’na Dolunay Bayer, Aile ve Çocuk Komisyonu’na da İzel Zenginobuz seçildi.