Sayıştay Büyükşehir raporunu yayınladı: Dikkat çeken Aziz Kocaoğlu detayı!

GERÇEKİZMİR - Kurumları mali bakımdan denetleyen Sayıştay İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 2023 faaliyetlerine ait raporunu yayınladı.

Büyükşehir ile ilgili raporda toplam 82 bulgu yer aldı.

AZİZ KOCAOĞLU YARGILANMALI!

Sayıştay’ın raporunda dikkat çeken bir bulguya göre Ödemiş Entegre Katı Atık Yönetimi Tesisleri’nin yapım ve işletilmesine ilişkin sözleşme hükümlerinde usule uyulmaksızın firmaya mali avantaj sağlandığı aktarıldı.

Eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun görevi bırakmadan 2 gün önce 29 Mart 2019’da söz konusu firma ile ek protokol imzalandığının görüldüğü aktarıldı.

Raporda ilgili bulguda, “Ödemiş Entegre Katı Atık Yönetimi Tesislerinin Yapımı ve İşletilmesi İşinin Ödemiş Belediyesince 2886 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmesi sonrası 28.11.2013 tarihinde İmtiyaz Sözleşmesinin imzalandığı, 6360 sayılı Kanun sonrası İzmir Büyükşehir Belediyesince Komisyon kararına istinaden 09.11.2016 tarihinde imzalanan üçlü Protokol kapsamında taraf olunduğu ve İmtiyaz Sözleşmesinde yazılı usul izlenmeksizin imtiyaz sahibi şirket ile 29.03.2019 tarihinde imzalanan ek protokol ile de imtiyaz sahibi firmaya mali avantaj sağlandığı görülmüştür” ifadeleri yer aldı.

Bulguda ayrıca şu ifadelere yer verildi, “Söz konusu imtiyaz sözleşmesinin 6360 sayılı Kanun’un 06.12.2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanması sonrası 28.11.2013 tarihinde imzalanmış olması dikkate alındığında, söz konusu devir işleminin Büyükşehir Belediyesinin hak ve menfaatleri gözetilmeden itirazsız ve hukuki süreç işletilmeden yapılmış olması kabul edilebilir bir durum değildir.

Ödemiş Entegre Katı Atık Yönetim Tesisinin Yapım ve İşletilmesi İşi imtiyaz sözleşmesi mali şartlarının diğer benzer tesislerin sözleşmelerinde yer verilen mali şartlara kıyasla ne denli olumsuz olduğu açık bir biçimde ortada iken, Büyükşehir Belediyesi ile imtiyaz sahibi arasında 29.03.2019 tarihinde imzalanan Ek Protokol ile imtiyazın kapsamına dört ilçenin evsel katı atıklarının Büyükşehir Belediyesi’nin yükümlülüğü olarak ayrıca dâhil edilmesi, söz konusu imtiyaz sözleşmesini Büyükşehir Belediyesi için mali açıdan sürdürülebilir olmaktan çıkarmıştır.

Büyükşehir Belediyesi imzalanan protokoller neticesinde herhangi bir ilave gelir veya menfaat de elde edememiştir. İmtiyaz sözleşmesinde yapım maliyetinin tam maliyet hesabı kapsamında amortisman oranları dikkate alınarak Büyükşehir Belediyesi tarafından ödeneceği düzenlenmiş olması nedeniyle imtiyaz sahibi şirket tarafından 01.07.2021-31.12.2021 tarihleri arası dönem için tesisin yapımı ve işletilmesi karşılığı olarak 15.04.2022 tarih ve 2022-M004 sayılı yazı ekinde imtiyaz sahibi şirket tarafından düzenlenen 01 nolu hakedişle 124.823.418,93 TL, 2022 yılı ilk üç aylık dönem için düzenlenen 02 nolu hakedişle de ilave 44.160.855,69 TL tam maliyet hesabı kapsamında talep edilmiştir.Sonuç olarak, imtiyaz sözleşmesindeki hükümler çerçevesinde gerekli görüşler ve onaylar alınmaksızın bir kamu hizmetine ilişkin imtiyaz alanının genişletilmesi mümkün olamayacağından 2019 yılındaki Ek protokolde imzası olan üst yönetici Belediye Başkanı hakkında idari ve adli sürecin işletilmesi, var olan tahkim sürecinde imtiyaz sözleşmesinin “Süre bitiminden önce devir” başlıklı 22’nci maddesinin İdareye tanıdığı yetki çerçevesinde, şirket ile görüşmelerin devamının sağlanması, mümkün olduğu takdirde sözleşmenin İdarenin haklarını koruyacak şekilde revize edilerek gerekli görüş ve onayların alınması, Tahkim kurulu kararında belirtilen hususlara uyularak ödemelerin yapılması ve Tahkim Kurulu kararında İdarenin katılmadığı hususların yargıya taşınarak sürecin işletilmesi sağlanmalıdır.

BASIN HARCAMALARI TASARRUF TEDBİRLERİNE UYGUN DEĞİL!

Rapordaki bir diğer maddede basın hizmetlerine ilişkin harcamalarda tasarruf tedbirlerine uyulmadığı belirtildi.

İlgili bölümde, “Basın ve yayın hizmetlerine ilişkin yapılan harcamaların, Tasarruf Tedbirleri Genelgesi’nde yer alan hükümlere uyulmadan gerçekleştirildiği görülmüştür. Kamu harcamalarının yapılmasında kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını teminen Tasarruf Tedbirleri Genelgesinde de belirtildiği gibi kamu kaynaklarının maksadına uygun azami tasarruf prensiplerine riayet edilerek gerekli tedbirlerin alınması ve Belediyenin faaliyetlerine yönelik olmayan tanıtım ve ilanların bütçeden karşılanmaması gerekmektedir” denildi.

KÖMÜRLER ANALİZ YAPILMADAN DAĞITILDI

Rapordaki bir maddede Büyükşehir’in dağıttığı kömürlerin analizini yaptırmadığı aktarıldı.

İlgili bölümde, “Dağıtımı yapılacak kömürlerden alınan numunenin sonucu beklenmeden dağıtımın yapıldığı, analiz sonucu değerleri itibariyle toplatılması gereken kömürün toplatılma işinin fiilen yapılmadığı/yapılamadığı, dağıtılan kömüre oranla düşük tutarda idari para cezası ödenerek işlemin sonuçlandırıldığı ve böylece kömürün değiştirilmesi işleminin yapılmadan sürecin tamamlandığı görülmüştür. 2872 sayılı Kanun’da belirtildiği üzere bütün canlıların ortak varlığı olan çevrenin, sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda korunmasını sağlamak amacı göz önüne alındığında, dağıtımı yapılacak kömürlerden alınan numunenin analiz sonucu beklenmeden dağıtımın yapılmaması için ilgili birimlerle iletişim kurularak gerekli tedbirlerin alınması konusunda gerekli özenin gösterilmesi gerekmektedir” denildi.

?

BUCA METROSU İHALESİ İÇİN İDARİ VE ADLİ SÜREÇ!

Raporda yer alan bir diğer bulguda Buca Metrosu ihalesinde teklif değerlendirme işlemlerin ihale dokümanları ve eki rehberlere uygun yapılmadığı belirtildi.

İlgili bulguda, “İzmir Hafif Raylı Sistemi 5. Aşama Üçyol – Buca Hattı Yapım İşi ihale işlemleri kapsamında gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulamasının, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankasının (EBRD) standart satın alma dokümanları arasında yer alan Yapım Sözleşmelerinde Aşırı Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi Rehberine uygun yürütülmediği, gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulaması sonucu mali açıdan en avantajlı teklif sahibinin teklifinin reddedilmesine karar verilmesi sonrasında, İhale Değerlendirme Formu ve Değerlendirme Rehberinde yer alan hükme aykırı olarak ikinci en düşük teklif sahibinin teklifi hakkında aşırı düşük sorgulaması yapılmayarak istekliler arasında eşit muamele ilkesine aykırı davranıldığı ve mali açıdan en avantajlı teklif sahibinin teklifinin ihale dışı bırakılması işleminin iptali talebiyle açtığı dava sonucu verilen mahkeme kararında belirtilen hususlara aykırı biçimde İdarenin endişelerinin yazılı olarak aşırı düşük teklif sahibi istekliye iletilmeden değerlendirme işlemlerinin sonuçlandırıldığı görülmüştür.

Teklifi reddedilen istekli tarafından ihale komisyonunun söz konusu bu ikinci ret kararına karşı da idare mahkemesi nezdinde iptal davası açılmış ise de, söz konusu dava süreci devam etmekte iken davacı konumundaki aşırı düşük teklif sahibi istekli tarafından 09.09.2022 tarihinde mahkemeye sunulan feragat dilekçesi neticesinde komisyonun ret kararı hakkındaki yargısal süreç nihai bir karar alınamadan sonlanmıştır.

Sonuç itibarıyla, İzmir Hafif Raylı Sistemi 5. Aşama Üçyol – Buca Hattı Yapım İşi ihalesinde tekliflerin değerlendirilmesi sürecinde Banka’nın geçerli satınalma politika ve kurallarına riayet edilmediği, ihale sürecinde yapılan değerlendirmelerin uluslararası kabul gören saydamlık, eşit muamele, öngörülebilirlik, belirlilik ve güvenilirlik ilkelerine uygun yürütülmediği, dolayısıyla bu süreçte görev alan kamu görevlilerinin görevlerini gereği gibi yürütmedikleri kanaatine varıldığından dolayı ilgililer hakkında gerekli idari ve adli sürecin işletilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.”

103 EKMEK BÜFESİ İHALESİZ 3. KİŞİLERE VERİLMİŞ!

Rapordaki bulguların bir diğerinde belediye şirketine verilen büfelerin ihalesiz olarak üçüncü kişilere verildiği aktarıldı.

İlgili bölümde, “Büyükşehir Belediyesinin şirketine verilen 103 adet ekmek satış büfesinin ihale yapılmaksızın üçüncü kişilere verildiği görülmüştür. Kamu görevlilerinin 2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunun gereğini yerine getirmedikleri ve raporda belirtilen hususu uygulamadıkları sonucuna varılmıştır. Belediye şirketine meclis kararıyla işletmesi devredilen büfelerin şirket tarafından üçüncü kişilere işletmesinin devrinin ihale şartnamesi düzenlenerek ihale yoluyla şeffaf, rekabete uygun ve saydamlığı sağlayacak şekilde, sürenin belirli olması gibi hususları da içerecek biçimde 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre verilmesi gerekmektedir” denildi.

BELEDİYE SINIRLARI DIŞINDA KALAN İLÇE BELEDİYELERİNE MADDİ DESTEK UYARISI

Raporda Büyükşehir’in belediye sınırları dışında kalan ilçe belediyelerine maddi destek sağladığı aktarıldı.

İlgili maddede, “ Büyükşehir belediyesi tarafından, belediye sınırları dışında kalan ilçe belediyelerine maddi destek sağlandığı görülmüştür. Yapılan incelemede, İdare tarafından belediye sınırları dışında kalan detaylı bilgisi aşağıdaki tabloda gösterilen Nurhak, Ardahan ve Fındıklı Belediyelerine ortak hizmet protokolü kapsamında yol yapım ve tadilat işi için hakediş bedeli ödemesi yapıldığı görülmüştür. Büyükşehir Belediyesinin yetki ve sorumluluk alanının büyükşehir sınırları olduğu dikkate alındığında, bu sınırların dışında yapılacak yardımların 5393 sayılı Kanun’un 18’inci maddesinin (p) bendi ile 53’üncü maddesine uygun şekilde yapılması gerekmektedir” denildi.

YÖNETİCİLİK SIFATINA HAİZ OLMAYANLARA GÖREV VERİLMİŞ!

Raporda ayrıca Büyükşehir Belediyesi’nde ve bağlı kuruluşlarında yöneticilik sıfatına haiz olmayan kişilerin şirketi yönetim kurulunda görev aldığı belirtildi.

İlgili bölümde, “Büyükşehir Belediyesinin doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin çoğunluğuna sahip olduğu şirketlerin yönetim kurulunda yöneticilik sıfatına haiz olmayan personelin görev aldığı görülmüştür. Belediye ve bağlı kuruluşlarında yöneticilik sıfatına haiz olmayan danışman, mühendis, doktor, uzman ve atama suretiyle gelen İZSU yönetim kurulu üyesi gibi belediye ve bağlı kuruluşlarında yöneticilik sıfatına haiz olmayan personelinin şirketlerin yönetim kurulunda görev alması yukarıda belirtilen düzenlemelere uygun düşmemektedir. Kamu görevlilerinin 2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunun gereğini yerine getirmedikleri ve raporda belirtilen hususu uygulamadıkları sonucuna varılmıştır. Büyükşehir Belediyesi ve bağlı kuruluşlarında yöneticilik sıfatını haiz personel niteliği olmayan kişilerin şirketlerin yönetim ve denetim kurullarında görev almaması gerekir” denildi.

5 KİŞİNİN BİR GÖREVİ YOK!

Raporda yer alana son maddede genel sekreterlik biriminden maaş alan şube müdürlerinin görevinin olmadığı aktarıldı.

İlgili maddede, “Genel sekereterlik biriminde kadrosu olup maaşını bu birimden alan şube müdürlerinden beş kişinin herhangi bir görevinin olmadığı görülmüştür. Kadrosu Genel Sekreterlikte olan 13 şube müdüründen 8’inin harcama birimlerinde görevlendirildiği, bunlardan 5’ine ise herhangi bir görev verilmediği anlaşılmıştır. Şube müdürü kadrosunda olup görev verilmemesi anlaşılabilir bir durum değildir. Bu kişilere ya kadronun gerektirdiği görevler verilmeli ya da uygun görülen başka bir kadroya ataması yapılmalıdır. İdari yargı son yıllarda verdikleri kararlarda görevden alma olaylarını değerlendirir iken, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 19.10.2020 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak verdiği 2020/984 Esas ve 2020/1885 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere, Devlet Memurları Kanunu’nun 76’ncı maddesi ile memurların naklen atanmaları konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı, bu yetkinin ancak kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözü edilen bu durumun dava konusu idari işlemin neden ve amaç yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yerleşmiş yargı içtihatlarıyla kabul edildiği ve idarenin sahip olduğu takdir yetkisini, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı kullandığına dair herhangi bir belge bulunup bulunmadığını dikkate alarak dava konusu işlemi değerlendirmektedir. Bu kişilere kadrosuna uygun bir görev verilmediği takdirde, söz konusu kişilerin şube müdürlüğünden alınarak uygun bir kadroya atamasının yapılması gerekir. İhtiyaç olmayan kadroya ilişkin idarenin yapacağı işlem nedeniyle kullanacağı takdir yetkisini, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı kullandığı söylenemeyecektir. Genel Sekreterlik şube müdürlüğü kadrosunda olup, herhangi bir görev verilmeyen kişlerin ya kadrosuna uygun görev verilmesi, ya da ihtiyaç bulunmuyor ise bu kişilerin şube müdürlüğü kadrosundan alınarak uygun kadroya atamalarının yapılması gerekir” denildi.