Sındır: Esnaf tükendi, destek bekliyor

Ticaret Bakanlığı’nın 2021 yılı bütçesinin görüşüldüğü Plan ve Bütçe Komisyonunda konuşan CHP İzmir Milletvekili Kamil Okyay Sındır, salgın nedeniyle beli bükülen esnaf ve sanatkârların, KOBİ’lerin düşük faizli krediye değil acilen hibe ve kira desteğine ihtiyacı olduğunu söyledi.

Esnafın durumunu İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nin İzmir’de yaptığı çalışma üzerinden açıklayan Sındır, esnafın yüzde 83'ünün iş hacminin daraldığını, yüzde 26'sının çalışan sayısını azalttığını ve esnafın sadece yüzde 38'inin devletin Halk Bankası aracılığıyla sunduğu kredi desteklerinden faydalanabildiğini vurguladı.

“SAYIŞTAY RAPORUNDA ESASLI BULGULAR”

Sayıştay raporlarının geçmiş yıllarda olduğu gibi bu sene de Ticaret Bakanlığı tarafından dikkate alınmadığını ifade ederek sözlerine başlayan Sındır, “Sayıştay raporlarında Ticaret Bakanlığı’na ilişkin toplam 40 bulgunun 11'i esaslı hata olarak ifade ediliyor. Diğer bulgularda da büyük ölçüde kamu zararına ve usulsüzlüğe yol açıldığına dair tespitler var. Bakanlık ve döner sermaye işletmesinin Sayıştay’ın geçen yılki raporundaki 15 bulgusunun 10'unu yine yerine getirmemekte ısrarcı olduğu anlaşılıyor. Sayın bakan Sayıştay Türkiye Büyük Millet Meclisi adına yani Türk milleti adına bu denetimi yapıyor. Nasıl olurda ciddiye almazsınız? Bu asla kabul edilemez.

“EKONOMİK VE SOSYAL KONSEY NEDEN TOPLANMIYOR?”

11 yıldır Ekonomik ve Sosyal Konsey’in toplanmadığına dikkat çeken Sındır, “2001 yılında 21.4.2001 tarih ve 24380 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren ve daha sonra 703 sayılı KHK ile değiştirilen 4641 Sayılı “Ekonomik ve Sosyal Konseyin Kuruluşu, Çalışma Esas ve Yöntemleri Hakkında Kanun” gereği “ekonomik ve sosyal politikaların oluşturulmasında, toplumsal uzlaşma ve işbirliğini sağlayacak, sürekli ve kalıcı bir ortam oluşturarak, istişari mahiyette ortak görüş belirlemek için oluşturulan Ekonomik ve Sosyal Konsey ne yazık ki 11 yıldır, Şubat 2009'dan beri toplanmıyor. Oysa bu konseyin toplanması, Anayasa'nın 166'ncı maddesi uyarınca bir zorunluluk. Bu konseyin, böyle bir istişare kurulunun içerisinde iş dünyasının, emek dünyasının konfederasyonlarının temsilcileri, bütün ekonomik ve sosyal kurumlar, meslek kuruluşları, sivil toplum kuruluşları bulunuyor. Toplanıp neden hayatın ve ekonominin nabzını tutan bu insanlara danışılmıyor. Yoksa böyle bir Konsey’e sormaya ne gerek var ben her şeyi zaten bilirim mi deniliyor?” dedi.

“ESNAFA VERMEYECEĞİNİZ DESTEĞİN SOMUT GÖSTERGESİ!”

Ticaret Bakanlığı’nın bütçesindeki artışın merkezi yönetim bütçesindeki artışa göre çok geride kaldığını ifade eden Sındır, “Merkezi yönetim bütçesi, 2019 Yılında 949 milyar civarında, 2020 yılında 1 trilyon 95 milyar civarında, 2021 yılında da 1 trilyon 346 milyar 138 milyon 654 bin lira. Merkezi Yönetim Bütçesinde, 2019 yılından 2021 yılına oran kurduğumuzda yüzde 41,8'lik bir artış varken Ticaret Bakanlığı’nın bütçesinde sadece yüzde 15,67'lik bir artış olduğu görülüyor. Esnafın sorunları arşa çıkmışken, pandemi nedeniyle yaşanan sıkıntılar herkesin malumuyken, Ticaret Bakanlığı’nın görev, yetki ve sorumluluk alanında yapması gereken iş ve işlemler ortadayken bütçeden azalan oranda bir pay artışı kabul edilemez. Bu bütçe 2021 yılında esnaf ve sanatkarlarımıza, KOBİ’lerimize destek vermeyeceğinizin somut göstergesi” dedi.

“İKTİDAR NE ZAMAN ESNAFIN YANINDA OLACAK?”

Dünyanın birçok ülkesinde esnaf ve sanatkâra devlet tarafından karşılıksız nakit hibe desteği verildiğini, Türkiye’de ise esnafın iktidar tarafından 2. sınıf vatandaş olarak görüldüğünü söyleyen Sındır, “esnaf kepenk kapatıyor, yurttaşlarımız işsiz kalıyor, devlet ucuz kredi vermekle övünüyor. Bakınız, İngiltere'de hükümet restoran işletmecisinin yarı müşterisini kısıtlıyor ama kısıtladığı sürece ne gelir elde ettiyse onun bir misli kadar hibe desteğini karşılıksız olarak veriyor. Dünyanın birçok ülkesinde buna benzer destekleri örnek gösterebiliriz. Fakat AKP iktidarı kredi ötelemesiyle, borç ertelemesiyle, yapılandırmayla günü kurtarma derdine düşüyor. Günü gelecek işini çevirmek isteyen esnafın kredi geri ödemeleri, faizleri ve yapılandırma ödemeleri daha da büyüyen bir şekilde karşısına çıkacak. Esnafımızı ayakta tutacak hibe desteği verilmeli, kiraları ve diğer giderleri karşılanmalı. Devlet bu zor günlerde esnafımızın yanında olmayacaksa ne zaman olacak?” dedi.

"DEVLET ESNAFA OLAN BORÇLARINI ÖDEMELİ"

Esnafa nefes aldıracak önlemleri sıralayan Sındır, "Esnaf Bakanlığı derhal kurulmalı, devlet esnafa olan borçlarını ödemeli. Küçük esnafımızın yanında çalışanların kısa çalışma ödeneğiyle ilgili yaşadığı sorunlar giderilmeli. Kamu kurumları, iş yerleri kapalı olduğu sürece, kiracısı olan esnafımızdan kira almamalı. Ertelenen vergi ve sigorta primleri için salgın sonrasında yeniden yapılandırma olanağı getirilmeli. Esnafımıza yönelik icra işlemleri durdurulmalı. Okul kantinlerinden bir yıl süreyle kira alınmamalı. Servis işletmecilerinden alınan teminat mektupları iptal edilmeli. 6 milyon sokak esnafımız kayıt içine alınmalı, güvenceye kavuşturulmalı" dedi.

“ESNAFIN YÜZDE 83'ÜNÜN İŞ HACMİ DARALMIŞ DURUMDA”

İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nin 122 bin 219 esnaf üzerinde yaptığı çalışmayı aktararak sözlerine son veren Sındır, şöyle konuştu: “122 bin 219 esnafı olan İzmir’de yapılan bu çalışmada elde edilen genel sonuçlara göre esnafın yüzde 83'ünün iş hacmi daralmış, yüzde 26'sı çalışan sayısını azaltmış, sadece yüzde 38'i devletin Halk Bankası aracılığıyla sunduğu kredi desteklerinden faydalanabilmiş ve esnafımızın yüzde 71'i kiracı konumunda, yüzde 33'ü ise e-ticarete başlamak istiyor. AKP iktidarı görmek, duymak istemiyor ama esnafın kira, iş yeri masrafları ve düşen alım gücü nedeniyle beli bükülmüş durumda. Esnaf vergi ve kredi borçlarını ödeyemiyor. Sattığı malın yerine yenisini koyamıyor. Esnafımıza destek olunmaz, girdi maliyetleri aşağıya çekilmez ise esnaflarımız da işsizler ordusuna katılacak.