Soyer’den fuar raporu, çarpıcı tarım mesajları ve koku sorunu için tarih!

GERÇEKİZMİR – İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer KRT yayınına konuk olarak çarpıcı açıklamalarda bulundu. 

Programda kent gündemini değerlendiren Büyükşehir Belediye Başkanı kapılarını Terra Madre’ye de ev sahipliği yapacak 91. İzmir Enternasyonal Fuarı hakkında detaylı bilgilendirmede bulunurken, Türkiye tarımının geldiği noktayı ve ‘başka bir tarım mümkün’ vizyonunu da Terra Madre başlığı üzerinden anlattı. Büyükşehir Belediye Başkanı İktisat Kongresi heyecanını ve Buca Metrosu’nda son durumu da detaylandırdığı programda ‘asbestli gemi direnişi’ni anlatırken kentin kanayan yarası koku sorunu için de tarih verdi. 

Kent gündemine dönüş bölümünde sözü kapılarını 91.kez ve Terra Madre’ye de ev sahipliği yaparak açacak İzmir Enternasyonal Fuarı’yla açan Soyer, “Önce bir kere fuardan bahsetmek lazım. 91.kez kapılarını açan uluslararası bir fuar. İzmir aslında EXPO’yu 91 yıldır küçük ölçekte yapan bir şehir. 91 yıldır ikinci dünya savaşı dahil kapılarını her daim açık tutuyor, hiçbir koşulda kapanmıyor. Aynı zamanda bu bir eğitim alanı. Amerika ile Rusya’nın uzay savaşlarının yaşandığı dönem ABD’liler Ay’dan buraya taş getirmiş, Rusya füzelerini getirmişti. Biz de böyle hayranlıkla izliyorduk, broşürlerini çantalarımıza dolduruyorduk. Burası aynı zaman bir eğitim alanıydı. Çok şey öğrendik. Ülkelerin, kültürlerin kentlerin kendini gösterme imkanı bulduğu bir alandı… Aynı zamanda eğlenceydi. Gazinolar vardı, Türkiye’nin tüm sanatçıları burada sahne almak için yarışırdı. Bu sene yine bu uluslararası fuarı açacağız ama bu sene temamız Toprak Ana… Dünyanın en büyük gastronomi fuarı olan Terra Madre’nin ilk kez Türkiye’de düzenlenmesine tanıklık edeceğiz” diye konuştu. 

“GELİNEN NOKTA UTANÇ VERİCİ, İÇ ACITICI”
Terra Madre özelinde Türkiye tarımı ve İzmir’de ‘Başkan bir tarım mümkün’ mottosuyla şekillenen yol haritasını detaylandıran Büyükşehir Belediye Başkanı şöyle konuştu:  Tarım artık sadece toprakta yapılan bir faaliyet olmaktan çıktı. Küresel iklim krizi, enerji, turizm, sağlık ve kültürle de ilgili… Gastronomi dediğimiz şey tüm bu disiplinlerin buluşma noktası haline geldi. Bu gastronomi fuarını da ev sahipliği yapıyor olmak bizi tüm bu konularda çalışmaya itti, özellikle de tarımda. Biz uzun yıllardır, ‘Başka bir tarım mümkün’ diyoruz. Bunu kendi kendine yeten bir ekonomi için diyoruz. Mustafa Kemal Atatürk aslında 100 yıl önce Misak-ı Milli ile yola çıkarken hemen arkasından İktisat Kongresi’yle Misak-i İktisadi’yi ortaya çıkarıyor. Bunun temeli de kendi kendine yeten bir ekonomiyi kurmak. Yani tam bağımsızlık. Kendi kendine yeten ekonomi olmadan bizim ne barışı, ne cumhuriyeti, ne bağımsızlığımızı ne de özgürlüğümüzü koruyamayacağımızı söylüyor. Mustafa Kemal Atatürk’ün bu tam bağımsızlık hedefi İktisat Kongresi’nde vücut buluyor. Orada alınan kararlar da yeni kurulacak cumhuriyetin iktisat politikaları da ortaya çıkıyor. O devlet modeliyle de uzunca bir süre Türkiye, dünyanın tahıl ambarı olarak tanımlanıyor, dünyanın kendi kendine yeten 7 ekonomisinden biri olarak tanımlanıyor. Ve ne yazık ki Mustafa Kemal Atatürk’ün o mirası kar ve rant hırsıyla bir kenara atılıyor. Ve bundan sonra geldiğimiz nokta tarım sadece büyük ölçekli yapılan bir sektör haline geliyor. O büyük ölçekli sektörün sahipleri buradaki küçük ölçekli üreticilerle uğraşmak istemediklerinden Venezüella’da, Afrika’da arazi kiralamaya gidiyor, bugün samanı, gübreyi herşeyi ithal eder hale geldik. Ama  ne oldu? Köyle boşaldı, Köyler boşaldı, köylüler kente geldi, işsizlik arttı. Köylüler ucuz iş gücü haline geldi. Kırla kent arasındaki denge bozuldu ve biz dışa bağımlı bir ülke hale geldik. İşgali atlatmış bir Cumhuriyetin bugün geldiği nokta utanç vericidir ve iç acıtıcıdır. 

“ÇOBANIMIZ İHRACATÇI HALİNE GELECEK”
Soyer çizdiği fotoğraftan çıkış için kurtuluş reçetelerinin de altını çizerken, kentteki uygulamalardan da söz etti. Büyükşehir Belediye Başkanı şunları kaydetti: Bir tarım politikasını köylüye sunmak lazım. Özeti şu olacak; kuraklıkla ve yoksullukla mücadele edecek. Siz kestane hasadı mevsiminde Çin’den kestane ithal ederseniz o üreticiyi öldürürsünüz. Yarından tezi yok, derhal yeni bir tarım politikası lazım. Küçük üreticiyi sahiplenen ve bilimle buluşturup katma değeri artıran bir yol haritası. 
Biz bir çoban haritası çıkarttık. İzmir’in tamamında kaç çoban var, kaç hayvan var, tamamının envanterini çıkardık. Bayındır’da günde 100 ton süt işleyen bir fabrika kurduk. Eylül sonunda açıyoruz. Bu çoban haritası envanteriyle tüm çobanların sütlerini almaya başladık. Bunlardan inanılmaz lezzetli süt mamülleri çıkartıyoruz. Terra Madre bu ürünlerin ilk kez sahne alacağı bir fuar olacak. Sizi hayal gibi gelecek bir şeyden bahsedeyim. Bizim başka tarım mümkün mottomuzun varış noktası küçük üreticiyi ihracatçı yapmaktır. Bunun ilk örneğini Bademler köyümüzde yaptık. Oradan Hollanda’ya çiçek satışı yaptık. Hollanda Borsası’nda satıldı. Bu mümkünmüş, öncelikle bunu söylemek lazım. Bir kere Hollanda dünyanın en büyük kesme çiçek ihracatçısı… Bunu yapan da bir kooperatif… Tüm kooperatifler bir çatı altında buluşmuş, bunu bilimle bütünleştirerek tüm dünyaya açılmışlar. Biz imeceyi insanlığa hediye etmiş bir toplumuz. Bu muazzam bir şey. İmece ne demek? Köyün otları mı toplanacak, el birliğiyle gidip toplayalım demek. Bu kooperatifçiliğin de temeli aynı zamanda. Şimdi bunu tekrar hayata geçirmenin zamanıdır. Biz o çoban haritasıyla tespit ettiğimiz mera hayvanlarının sütlerini toplayarak üretilen ürünlerin İzmirli markasıyla Terra Madre’de ilk defa ihracatını da başlatıyoruz. Bizim çobanımız ihracatçı haline gelecek. Biz köprü vazifesi göreceğiz. Terra Madre bu nedenle bizi çok heyecanlandırıyor. 

“UMUT VERMEYİ BEKLİYORUZ”
Soyer 91.İzmir Enternasyonal Fuarı’ndan beklentiye yönelik soruyu ise, “1 milyon ziyaretçi bekliyoruz ama daha çok umut vermeyi bekliyoruz. İnsanlara bu kentin, bu memleketin geleceği ile ilgili umut vermek istiyoruz. Bir nefes almaya ihtiyacı var insanların, o  nefesi aldırmak istiyoruz. Bir yandan İzmir’i dünya ile buluşturmak istiyoruz” ifadeleriyle yanıtladı. 

‘İZMİR ÜVEY EVLAT’ TARTIŞMASI 
Programda İzmir-merkezi hükümet arasında yıllardır süre gelen ‘üvey evlat’ tartışmasına da yönelik mesajlar veren Büyükşehir Belediye Başkanı, “İzmir 40 veriyor, 1 alıyor. Bu yıllardır böyle. İzmir 90 milyar veriyor, 2-2.5 milyar alıyor. İzmir çok uzun zamandır kendi ayakları üzerinde duran bir belediye olmuş. Muhalif olduğu için çok hırpalanmış, bu da bir direnç doğurmuş. ‘Bir medet ummadan biz naparız?’ın hesabı yapılmış hep. Böyle bir bürokrasinin üzerine bir de vizyon koyarsanız yapamayacağınız şey yok” diye konuştu. 

İKTİSAT KONGRESİ MESAJLARI 
Soyer 100 yıl aradan sonra kente dönecek İktisat Kongresi için ise şu mesajları verdi: 100 yıl sonra ikincisini yine İzmir’de yapmanın heyecanını yaşıyoruz. Daha barış anlaşması imzalanmadan, ortada Lozan yokken kurulacak cumhuriyetin iktisat politikalarını belirlemek için 1135 delegenin bir araya geldiği bir kongre bu. Misak-i İktisadi denilen şey bu. Bu sorumluluk bilinciyle İktisat Kongresi’ni ‘İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’ adıyla düzenlemeye başladık. İlk buluşmaları gerçekleştirdik. Çiftçiler, işçiler, tüccarlar ve sanayiciler ilk buluşmasını gerçekleştirdi. 17 Şubat-4 Mart arasında büyük kongreyi düzenliyor olacağız. Gerçekten İzmir bu tarihsel sorumluluğu fuarla gösterecek, İktisat Kongresi’yle gösterecek, 100.yıl kutlamalarıyla gösterecek. Biz İzmir olarak Türkiye’ye umut vermeye mecburuz. Türkiye’nin gelecek umuduna toz kondurmamak mecburiyetindeyiz. Çok daha fazla rol istiyoruz, fazlasını üstlenmek istiyoruz, yapmak istiyoruz, yapmaya da devam edeceğiz. 

“İZMİRLİ İNANILMAZ SAĞLAM DURDU”
Soyer programda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından İzmir’in Aliağa ilçesinde verilen söküm izninin iptal edilmesiyle ilgili de mesajlar verdi. Büyükşehir Belediye Başkanı, “Bir kere geri gidecek Brezilya’ya ve bunun da takibini yapacağız. Asla ‘Bu yanlıştı düzeltelim’ demediler. Çünkü baştan itibaren sahip çıktılar. 900 ton dedik, ‘Yok öyle bir şey, 9 ton var’ dediler. Çok net duruşları vardı. Fakat İzmirli inanılmaz sağlam durdu. KESK, DİSK, Tabipler Odası, Baro ve TMMOB. 5 kurum bir araya geldi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak biz de onlarla birlikte hareket ettik, aynı dava dilekçesiyle dava açtık. Çok sayıda eylem yaptık ve çok net bir duruş ortaya koydu. İzmir kimsenin çöplüğü değil dedik. Emperyalizm artık sadece postallarla işgal etmiyor bir ülkeyi, tohumuyla, atığıyla işgal ediyor. Bu bir gemi de değil zehirli atık taşıyan bir çöp kargosu. Hep şöyle bir umutsuzluk vardı, ne yaparsan yap bu hükümet geri adım atmıyor. Öyle olmadığını da ortaya koyduk. Örgütü olursanız, direnç gösterirseniz umudunu kaybetmezseniz öyle olmuyor” ifadelerini kullandı. 

BUCA METROSU RAPORU 
Soyer kent tarihinin en büyük yatırımı olan Buca Metrosu’nda son durum hakkında ise, “İlk ödemesi geldi. 21.5 milyon euro ilk ödeme dilimi, geçen hafta geldi. Biz de bugün itibariyle tünelin kazımına başlıyoruz. Öncelikle proje son derece rantabl bir proje. Dünyanın en rantabl projelerinden biri… Vatandaş rantından söz ediyorum. 490 milyon euroluk bir konsorsiyum oluşturduk. Bunların paydaşların aralarında ortak bir mutabakata vardılar ve 12 yıl vadeli, 4 yıl ödemesiz, 3.2 faizli bir kredi verdiler. Bu şu anlama geliyor? İnşaat süresi 4 yıl. 4 yıl sonunda açacağız bu metroyu. 400 bin kişiyi taşıyacağız günde ve bu yıllık 45 milyon euroluk bir gelir demek. 13 senede kendisini geri ödemiş olacak. 12 yıl içinde zaten borcu ödemiş olacağız. Bu Büyükşehir Belediyesi’nin, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ve vatandaşın cebinden para çıkmaması demek… Ortaya net bir tablo koyuyoruz. İzmir’in bütün bu dirençliliği, kendi ayaklarını üzerinde duruyor olması dışarıda da okunuyor ve takdir ediliyor. Kredi derecelendirme kuruluşları Türkiye’nin kredisini geçen hafta düşürdüler, tam da o hafta 21.5 milyon euroyu bize gönderdiler. Özetle Buca Metrosu gelecek. O metro Buca’ya gelecek. Önümüzde hiçbir engel yok. 

KOKU SORUNU İÇİN TARİH VERDİ 
Büyükşehir Belediye Başkanı kent gündeminin önemli konularından koku sorunu hakkında ise, “Körfez çok uzun yıllar bu kentin fosseptiği olarak kullanılmış. Bundan 20 yıl öncesinde Büyük Kanal Projesi’yle radikal bir değişiklik oldu ve önemli bir eşik geçilmiş oldu. Bu kanalla pis su Çiğli ve Güzelbahçe’deki arıtma tesislerine taşındı. Ancak yaklaşık 20 senedir ne bu kanal ne de arıtmalarla ilgili ciddi bir bakım yapılmamış. İkincisi de Çiğli’deki tesisin yeni fazları hayata geçirilememiş ve mevcut fazların restorasyonu da yapılmamış. Kent içinde yağmur suyu-pis su kanallarının birlikte hareket ediyor olması da kokunun önemli sebeplerinden biri olmuş. Biz geçen sene 196 kilometrelik bir ayrıştırma yaptık, 200 kilometre daha yapacağız. Çiğli Arıtma Tesisi’nde bir rehabilitasyon başlattık. Nisan-mayıs aylarında ciddi şekilde yükselen şikayet Haziran-Temmuz aylarında aşağıya indi. Saygın akademisyenlerin içinde yer aldığı bir kriz masası kurduk. Bir koku master planı üzerinde çalışıyoruz. İddiamız da şu 2 yıl içerisinde İzmir’de bu koku sorununu kökünden çözecek çok ciddi bir yol almış olacağız.