Türkiye’nin ilk sünger otoparkı İzmir’de!

Küresel iklim krizi ve kuraklıkla mücadele için Sünger Kent İzmir projesini hayata geçiren İzmir Büyükşehir Belediyesi, çalışmaya yeni bir halka daha ekledi. Gaziemir’de İZELMAN’a ait Sakarya Otoparkı, sünger otoparka dönüştürüldü. Otoparkı inceleyen ve bilgi alan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “Türkiye'nin ilk sünger otoparkına hoş geldiniz” dedi.

Burasının da ilk bakışta Türkiye'nin her yerinde görülen otoparklardan biri gibi algılandığını ifade eden Başkan Tunç Soyer, “Ama öyle değil. Bu otopark Türkiye'deki bütün otoparklardan farklı. Zeminin altına döşenen geçirimli malzeme ile suyu zemin altında toplayıp, biriktirme imkanı veriyor. Yağmur suyu kanallarına gidip zayi olan suyu bu otoparkta zayi etmiyoruz. Kaybolmasına izin vermiyoruz. Yağmur suyu olarak Körfez’e akmasına izin vermiyoruz. Burada biriktiriyoruz. Bu da önemli bir tasarruf sağlıyor” dedi.

Su tasarrufu sağlanacak
Gaziemir Sakarya Sünger Otoparkı içerisine düşen yağmur sularının akış yönleri dikkate alınarak belirlenen noktalarda suyu toplayan ve sızdıran özel tasarlanmış sızma hendekler inşa edildiğini belirten Başkan Soyer, sadece bu otoparkta yılda ortalama 6 bin metreküp su tasarrufu sağlandığını, bunun da üç olimpik havuza eşit olduğunu vurguladı. Başkan Soyer, “Aynı zamanda su döngüsü ve yeşil dönüşüme de büyük katkı sunuyor. Bunu diğer otoparklara da uyarlayacağız. Sünger Kent bize sonsuz bir çalışma alanı veriyor. Hiç kimsenin aklına gelmeyen birçok başlıkta suyu toplayarak tekrar kullanmanın yollarını açmaya çalışıyoruz. Türkiye'de yepyeni bir uygulama başlattık. İklim krizinin en önemli sorunlarından olan kuraklıkla başa çıkmak için yağmur suyundan tasarruf sağlamayı, korumayı ve tekrar kullanmayı hayata geçirmiş oluyoruz” diye konuştu.

“Daha güzel ve yeşil bir çevre sunuyoruz”
İzmir Büyükşehir Belediyesi Su Kaynakları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde görevli Şehir Plancısı Aybüke Gümüş de çalışmanın önemine değinerek, “Beton veya asfalt kaplı geçirimsiz alanlarda tekrar toprak yüzeyler yaratarak kentte ısı adası etkisini azaltıyoruz. Örneğin burası önceden parkelerle kaplı bir alandı. Biz parkeleri kaldırıp altına geçirimli malzemeler ekledik. Burayı sızdırma hendeği haline getirdik. Böylelikle alandaki yağmur suları buraya akıyor. Buradan da yeraltına geçmiş oluyor. Sadece yeraltı sularını korumak değil burada yarattığımız yeşil alanla birlikte kentte ısı adası etkisini kırıyoruz. Daha güzel ve yeşil bir çevre sunuyoruz” dedi. Isı adası etkisinin ne olduğunu anlatan Gümüş, şunları söyledi: “Beton, asfalt ve cam gibi geçirimsiz yüzeyler kente düşen güneş ışınlarını geri yansıttığı için normalden daha sıcak hissetmemize ve iklimin değişmesine neden oluyor. Buraya koyduğumuz toprak ve bitkiler, ısıyı tutarak kentimizin ısı adası etkisini düşürüyor. Böylece çevreye faydalı bir çalışma oluyor.”

Yeşil dönüşüm
İZELMAN A.Ş. tarafından işletilen 8 bin 200 metrekare büyüklüğündeki açık otoparkın toplam 644 metrekarelik bir bölümü geçirimli hale getirildi. Otopark içerisine düşen yağmur sularının akış yönleri dikkate alınarak belirlenen noktalarda yağmur sularını toplayan ve sızdıran özel tasarlanmış sızma hendekleri inşa edildi. Yine akış analizleri çerçevesinde bazı alanlar ise yağmur sularının toplandığı geçirimli alanlar haline getirildi. Yağmur suları bu sünger alanlarda toplanarak su döngüsüyle yeşil bir dönüşüm gerçekleştirildi.

Sünger Kent İzmir projesi büyüyor
Yağmur suyu hasadına yönelik bir teşvik sistemi uygulanarak 5 bin binaya 5 bin yağmur suyu deposu dağıtımı ile İzmir’e 10 bin yağmur bahçesi kampanyası yürütülüyor. Otobüs durakları yağmur suyu hasadı ile doğa dostu yeşil duraklara dönüştürülüyor. Bu kapsamdaki ilk çalışmalar 12 durakta tamamlandı. Mezarlık alanlarında da yağmur suyu hasadı ile yeşil bir dönüşüm yapılıyor. İlk dönüşüm projesi Işıkkent Mezarlığında yapıldı.

Kentin asfalt ve betonla kaplı geçirimsiz yollarını, otoparklarını ve benzeri yüzey alanlarını, su baskınlarını önlemek amacıyla geçirimli alanlara dönüştüren Büyükşehir Belediyesi, bu alanlara düşen yağmur sularını park ve refüjlere yönlendirerek su baskınlarını önlüyor, su döngüsü ile yeşil dönüşümleri gerçekleştiriyor. Bu kapsamdaki uygulamalar Buca’da yer alan iki park alanında, Bornova Metro İstasyonu refüjünde ve Gaziemir İZELMAN otoparkında yaşama geçiriliyor.

Proje, kırsal alanı da kapsıyor
Sünger Kent projesinin kırsal ayağını oluşturan Küçük Menderes Ovası Yağmur Suyu Hasadı çalışmaları da son hızıyla sürüyor. Projeyle, Küçük Menderes Havzası’nda yeraltı sularını yeniden doldurmak için şarj-besleme kuyuları, sızdırma sarnıçları ve sızdırma göletleri kurarak yağmur suyu hasadı yapılıyor. Bu amaçla Ödemiş’te 60 bin metreküp suyu, yani 24 olimpik havuzun biriktirebileceği suyu, yeraltında depolayacak Türkiye’nin ilk biyolojik sızdırma göleti yapıldı. Küçük Menderes Ovası’nda yer alan çiftçilere kuyuları ile yağmur suyu hasadı yapmalarını teşvik etmek amacıyla 2 bin yağmur suyu filtreleme deposu dağıtımı devam ediyor. Kırsal alanda yağmur suyu hasadını yaygınlaştırmak amacıyla Türkiye’nin ilk sünger köyü de Karaburun Sarpıncık Köyü’nün sakinleriyle birlikte oluşturuldu.

Projeyle İzmir’in 5 yıl içerisinde sünger bir kent olarak inşa edilmesi ve kentsel alanda yağmur suyu akışının beş yıl içerisinde yüzde 70 oranında azaltılması planlanıyor.