İZDEDA: Dayanacak güç kalmadı... Ya bir yol bulacağız, ya bu diyardan yol alacağız!

GERÇEKİZMİR – İzmir 3 yıl önce bugün meydana gelen 6.6 şiddetindeki depremle yıkıldı. 

Kentte 117 kişinin yaşamını yitirdiği, yüzlerce kişinin yaralandığı büyük felaket sonucunda çok sayıda bina yerle bir oldu. 

İzmir’de merkezi hükümet ve yerel idare yaraları sarmak için seferberlik ilan ederken, Türkiye de İzmir için tek yürek oldu. 

Binlerce depremzede için sivil inisiyatif de harekete geçerken, bir de dayanışma çatısı kuruldu. 3 yıl önce depremzedelerin mağduriyetlerini gidermek ve haklarını savunmak için yola çıkan İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği'nden (İZDEDA) büyük felaketin yıldönümünde de önemli açıklamalar geldi. 

İZDEDA Başkanı Haydar Özkan geride kalan 3 yıllık sürede 36 ayda yaşananları anlatırken, hayatların yeniden inşa sürecinde yapılanları ve hala çözüm bekleyen sorunları tek tek sıraladı. 

İZDEDA Başkan Özkan detaylı açıklamasında “Önümüzdeki 30 Ekim 2024’e kadar ya evlerimizi yapacağız ya da bu diyardan yol alacağız! Depremzedenin dayanacak ne psikolojik ne maddi gücü kalmamıştır!" sözleriyle isyan etti. 

Konuşmasına, "30 Ekim 2020 de meydana gelen depremde hayatını kaybeden 117 vatandaşımıza ve 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet dilerken yakınlarına ve bütün Türkiye’ye başsağlığı dileriz" diyerek başlayan İZDEDA Başkanı Özkan, "İzmir depreminin üzerinden geçen 36 ayda nelerle karşılaştık hangi sorunlarımızı çözdük hangi sorunlarımız çözülemedi bunları sizlerle paylaşmak isterdik ancak çözülen sorunumuz maalesef bulunmuyor. Ancak bizler yine de tüm çabalarımızla depremzedenin gücüyle alabildiğimiz kadar hakkımı sizlere anlatacağız" dedi.



DEVLET NELER YAPTI? 
Özkan devlet tarafından depremzedeler için bugüne kadar yapılanları maddeler halinde şöyle sıraladı: 
Devletimiz tarafından depremzedelerimiz için yapılanlar

İzmir Deprem Şehitlerine, İzmirli güzel yürekli iş insanlarının İzmir Depreminde hayatını kaybedenlerin ailelerine ücretsiz konut dağıtımı yapıldı. 

Proje alanlarında 1500 civarında konut inşa edilip teslim edildi. 

Rezerv alanda ağır hasarlılara 1200 civarında konut verildi. Bu konuda derneğimiz, bu haktan tüm ağır hasarlı depremzedelerin faydalanabilmesi için bilgilendirme yapmış, rezerv alan tercihi yapmalarını sağlamıştır.   

KAZANIMLAR 
İZDEDA Başkanı, derneğin depremzedeler adına yürüttüğü mücadelede kazanımlarını ise şöyle anlattı: 

Belediyemizden parsel bazlı %20, ada bazlı %30 emsal alındı. Ama hala hakkımız için boğuşuyoruz
Derneğimiz tarafından Halkkonut projesi geliştirildi. Halkkonut sayısı 51 e ulaştı.

Emlak Konutun İzmir’de yıkılan konutları yapması için derneğimiz yaptığı görüşmeler olumlu sonuç vermiş, 13 adet binamızla anlaşma sağlanmıştır. Ayrıca Emlak Konutun 5 kat değil 7 katlı olarak yapılmasını sağladık.
Depremzedelerimize 36 aydır kesintisiz psikolojik destek vererek onların hayata tutunmalarını sağlamayı amaçlıyoruz.

500 depremzede öğrencimizin hayatlarına dokunarak gerek maddi gerek manevi destek ve danışmanlık yaptık
Dezavantajlı bireyler için çalışmalar yürütüp, onların ihtiyaçları için hayırseverler, yerel yönetim ve iktidar arasında köprü olduk

MADDE MADDE ÇÖZÜM BEKLEYEN SORUNLAR! 
Özkan açıklamasında depremzedelerin henüz çözülemeyen sorunlarına da yer verdi. İZDEDA Başkanı, "Orta ve az hasarlılarımız için rezerv alandan satış önceliği talebimiz olumlu karşılandı ancak henüz sonuçlanmadı. O yer kavramından mağdur olan depremzedelerimiz için çalışmalarımız devam ediyor. Proje alanında 11 konut, rezerv alanda ise 146 iş yeri kurada çıkmadığı için teslim edilemedi. Hak sahipleri mağduriyeti giderilemedi. 1. Proje alanında daha önce sözünü almış olduğumuz trafo alanı tekrar gündem olmuş ve depremzedeler huzursuzluk yaratmıştır. Bu konunun net bir şekilde sonuçlandırılmasını istiyoruz. Rezerv alanda teslim edildiği duyurulan ve vatandaşların kullanımına başladığı konutlarda çok sayı da eksiklikler olduğu bilgisi gelmekte. Bizlerinde alanda gördüğü eksikliklerle ilgili müttehitlerle iletişime geçilse de sorunlar göz ardı edilmekte. Evlerine geçemeyen vatandaşlar ise bunlara rağmen aidatlarını vermeye  ediyorlar. ‘Teslim edilen’ dairelerin eksiklikleri tamamlanmamasından kaynaklı hala kira ücreti ödemeye devam ediyoruz. Çözülemeyen en önemli sorunumuz ise kredi. Sözü geçen 0,79 faiz oranı 10 yıl vade 1 milyon 250 bin TL krediyi yukarıda bahsettiğimiz gibi sadece 1 bina kullanabildi. Faiz oranı 2,59’a yükseldi.  5 Ekim 2023 tarihinde yayınlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde orta ve üstü seviyedeki hasarlı binalar için verilen hibe ve kredi desteği sadece 6 Şubat depremzedeleri ve 11. il olarak ilave edilen Elâzığ depremzedelerini kapsamaktadır. Bu karar İzmir depremzedelerini derinden yaralamıştır. Peki İzmir’in, İzmirlinin temsilcisi 28 milletvekili bu konuda niye sessiz kalmaktadır? Kapıcılar ve kiracılar için bir türlü çözüm bulunamadı. Mağduriyetler 36 aydır devam ediyor. 36 aydır mahkeme kapılarında ödediğimiz DASK sigortalarının karşılığını almak için mücadele verip para harcıyoruz. Türkiye’de deprem için toplanan ancak 30 Ekim’de yararlanamadığımız deprem vergisini 36 aydır vermeye devam ediyoruz. Bunların yanı sıra 6 Şubat depremi sonrası bir kereye mahsus toplanan 2 defalık MTV vergisini biz İzmir depremzedeleri de veriyoruz. Bayraklı’da yıllardır oluşan demografik yapı 30 Ekim sonrası maddi yetersizliklere boyun eğiyor. İlçe sınırlarında bulunan demografik yapıda büyük oranda bir değişim söz konusu... İzmirli depremzedelerin kadar mütekaitlerin iki dudağının arasına bırakıldı. Aracı olması gereken kurumlar depremzede yanında yer alıp hak mağduriyetlerinin önüne geçemedi. Her gün depremin gerçekleştirdiği ülkemizde, deprem bölgesinde yer alan İzmir’de 36 ay geçmesine rağmen depremzedeler hala maddi yetersizlik nedeniyle hasarlı konutlarda oturmaya devam ediyor. Olası bir can kaybının sorumlusu sizce kim olacak?" diye konuştu. 

Kredi sorununa ayrı bir parantez açan İZDEDA Başkanı bir de tablo paylaşarak yaptığı açıklamada, "1 milyon TL kredi çekmiş olsak ve bunu 0,79'dan çekeceksem aylık ödemem 12 bin 929 TL'di. 2,79'a çıkınca 28 bin 966 TL'ye çıktı. Bu aylık 16 bin TL fark demek" derken, "İzmir depremzedesi unutuldu. Bundan sonra sırtı sıvazlanan, verilen sözlere inanan, sabırla bekleyen mülayim depremzede olmayacağız. Bizler 30 Ekim 2020 depremzedeleri olarak 36 ay sonunda artık yol ayrımındayız. İlk günden beri söylediğimiz ya bir yol bulacağız, ya bir yol açacağız sloganının sonuna geldik. Önümüzdeki 30 Ekim 2024’e kadar ya evlerimizi yapacağız ya da bu diyardan yol alacağız! Depremzedenin dayanacak ne psikolojik ne maddi gücü kalmamıştır!" mesajını verdi. 



Özkan sözlerini şöyle tamamladı: 145 Haziranda 2022’de halk konut 1 ile başlayan süreç bugün itibari ile 51 kooperatif sayındınsa ulaşmış, 20 adet kooperatif protokol imzalamış. 3 bin 500 bağımsız birim sayısına ulaşım 886 adet bağımsız birimin içinde inşaatı başlayıp devam edecek noktaya ulaşmıştır. Bayraklı, Bornova, Karşıyaka gibi İzmir’in değişik noktalarında depremde hasar almış binaların yenilenmesi konusunda farklı bir model olarak ortaya çıkmıştır. Depremzedelerimiz yaşadığı kentsel dönüşüm kredisi sorunu en büyük sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. 15 Ağustos tarihi itibari ile 0,79 olan kredi miktarı 2,79’A çıkmıştır. Son 2 ayda 4 kat artmıştır.